سید زین العابدین مجیدی - دانشجوی دکتری تاریخ ایران باستان دانشگاه تهران
روزبه زرین کوب - استادیار گروه تاریخ دانشگاه تهران

در سال ۱۹۲۷ م مورخ بریتانیایی، ویلیام تارن (۱۸۶۹-۱۹۵۷ م) با انتشار زندگی­نامه­ای از اسکندر در جلد ششم از تاریخ باستان کمبریج به ارائه دیدگاه­هایی آرمانی درباره شخصیت سردار مقدونی پرداخت. محوری­ترین و در عین­ حال، بحث­انگیزترین دیدگاه تارن درباره اسکندر، انتساب مفهوم «اتحاد و برادری جهانیان» به او بود. تارن برحسب تصور خود از گزارش آریان، دعای اسکندر را در جشن اپیس (۳۲۴ پ­م) برای همکاری و مشارکت مقدونی­ها و ایرانیان در حکومت، اعلان رسمی اتحاد تمامی انسان­ها تعبیر کرد و از آن به عنوان «همنیا» Homonoia)، یا اتحاد قلوب) نام برد. تارن در سال­های ۱۹۳۳ (مقاله «اسکندر کبیر و اتحاد جهانیان») و ۱۹۴۸ م (زندگی­نامه اسکندر کبیر، ۲ ج) بدون هیچ تجدیدنظری، دیدگاه آرمانی خود را درباره اسکندر بار دیگر ابراز کرده و بر آن تاکید کرد. با وجود انتقادهای فراوان به دیدگاه­های آرمانی تارن، مفهوم «اتحاد و برادری» او درباره اسکندر، حوزه تاریخ­نگاری اسکندر را در غرب تا اواخر دهه پنجاه میلادی تحت تاثیر قرار داد تا اینکه در نهایت، مفهوم او در سال ۱۹۵۸ م از سوی ارنست بادیان مردود شد. بررسی دیدگاه تارن و اظهارات محققان جدید درباره این مورخ، نشان می­دهد که شرایط حاکم بر عصر تارن موجب شکل­گیری مفهوم آرمانی او درباره اسکندر شده است.

اسکندر, تارن, مفهوم اتحاد و برادری, آریان, همنیا, جشن اپیس