حمید خوشخبر - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت
علی خورگامی - عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد
مهرشاد براری - عضو هئیت علمی دانشگاه ایلام
خلیل فصیحی - عضو هئیت علمی دانشگاه ایلام

به منظور مطالعه تاثیر تاریخ کاشت و فاصله بوته روی ردیف بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم نخود در شرایط دیم ایلام آزمایشی در سال زراعی 88-1387 به صورت فاکتوریل اسپیلت پلات در قالب بلوک کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تاریخ کاشت به عنوان عامل اصلی ( 28 آبان و 17 بهمن)، دو فاصله بوته روی ردیف ( 5 و 10 سانتی متر ) و سه رقم نخود (رمان، هاشم و آزاد) به صورت فاکتوریل به عنوان عامل فرعی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که عملکرد و اجزای عملکرد تحت تاثیر تاریخ کاشت معنی دار گردید. تاریخ کاشت پاییزه دارای بیشترین عملکرد دانه ( 1578 کیلوگرم در هکتار) بود. تراکم های مختلف کاشت نیز بر کلیه صفات به جز تعداد غلاف در بو ته و عملکرد دانه معنی دار نگردید. در بین تراکم های کاشت، فاصله بوته 10 دارای بیشترین عملکرد دانه بود. در این آزمایش کلیه ارقام اختلاف معنی داری در کلیه صفات از خود نشان دادند. در بین ارقام مورد آزمایش رقم آزاد در مقایسه با سایر ارقام داری بیشترین عملکرد بو د. اثر متقابل سه گانه تاریخ کاشت × تراکم × ارقام بر عملکرد دانه معنی دار گردید. به طوریکه بیشترین عملکرد دانه از تاریخ کاشت پاییزه، ترکم 10 و رقم آزاد بدست آمد.

فصل کاشت ، فاصله بوته روی ردیف، رقم، عملکرد دانه