سیاوش یاری - دانشیار گروه تاریخ و عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام،ایلام،ایران

علم و دانش  از دیرباز در شبه قاره هند رشد و تعالی داشته و از این سرزمین به تمدن های همجوار منتقل گشته است. این میراث علمی که به دوره های بعد و از جمله عهد استعمار منتقل گشت، مولف کتاب « پزشکی و اسلام در هند مستعمره» را بر آن داشته تا ضمن عطف توجه به این موضوع، کم و کیف این رشته و شاخه های مرتبط با آن به خصوص در فضای رقابتی و گاه دشمنی بین استعمارگران بریتانیایی و بومیان هند از جمله هندوها و مسلمانان را مورد بررسی قرار دهد. مقاله پیش رو با رویکرد توصیفی- تحلیلی ضمن تحلیل محتوای مطالب و مضامین کتاب، در پی یافتن پاسخی به این پرسش است که کتاب فوق در حوزه های نقد بیرونی و درونی دارای چه مولفه ها و ویژگی هایی است و مولف تحت تاثیر کدام گفتمان پژوهشی و با چه رویکردی قلمفرسایی نموده است؟. نتایج پژوهش نشان می دهدکه وی در یک فضای سیاسی-فرهنگی و تحت تاثیر نظریه فوکو، دانش و قدرت را درهم آمیخته است و فرآیند تحولات پزشکی در این دوره را، کشاکش استعمار و ملل مستعمره می داند. مولف به ندرت از منابع اصلی فارسی و عربی و حتی اردو بهره برده و بیشتر به گزارش های ماموران بریتانیا در هند اکتفا نموده است.

سیما علوی, پزشکی در هند, استعمار بریتانیا, نقد