لیلا سپاس - Department of Psychology, Psychological Researchers Center, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran
علی شاکر دولق - Department of Psychology, Psychological Researchers Center, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran
علی خادمی - Department of Psychology, Psychological Researchers Center, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran

­زمینه و هدف:  واقعیت درمانی بیان می کند که انسانها همیشه طوری رفتار می کنند تا دنیا و خودشان را برای ارضای نیازهای شان کنترل کنند و این سبک از کنترل می تواند در بروز مشکلات روانشناختی افراد نقش داشته باشد ولی انسان ها با قبول مسئولیت رفتارهایشان می توانند رضایتمندی بیشتری در زندگی داشته باشند.  هدف از این پژوهش تعیین اثربخشی واقعیت درمانی بر حساسیت اضطرابی و راهکارهای مقابله ای در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بود. مواد و روش­ها: طرح پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس مراجعه کننده به انجمن مولتیپل اسکلروزیس شهر ارومیه در سال ۱۳۹۸ بود که از بین آ­ن ها نمونه ای به حجم ۳۰ نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه ۱۵ نفره جایگزین شدند. برای گروه آزمایش، واقعیت درمانی در ۸ جلسه ۱/۵ ساعته ارائه شد، در حالی که گروه کنترل آموزشی دریافت نکردند. ابزار پژوهش شامل مقیاس حساسیت اضطرابی ریس و پترسون(۱۹۸۵)، پرسشنامه راهکارهای مقابله­ای اندلر و پارکر(۱۹۹۰)بود. به منظور تحلیل داده­ها از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیری  در سطح معناداری ۰/۰۵ استفاده شد. یافته­ ها: نتایج نشان داد واقعیت درمانی می­تواند تغییرات معنا داری در حساسیت اضطرابی (P<۰/۰۵) و راهکارهای مقابله­ای (P<۰/۰۵) ایجاد نماید بطوریکه افراد گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل بیشتر از سبک مقابله مسئله­مدار و کمتر از سبک­های مقابله هیجان­مدار و اجتنابی استفاده کردند. نتیجه ­گیری: یافته­های این پژوهش اطلاعات مفیدی را در ارتباط با واقعیت درمانی، حساسیت اضطرابی و راهبردهای مقابله­ای و نحوه تغییر و بهبود آنها فراهم می­کند، مشاوران و روانشناسان بالینی می­توانند برای کاهش حساسیت اضطرابی و  بهبود راهبردهای مقابله­ای بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس از واقعیت درمانی استفاده نمایند.  

reality therapy, Anxiety Sensitivity, Physical Complaint, Coping Strategies, multiple sclerosis, واقعیت درمانی, حساسیت اضطرابی, راهکارهای مقابله ای, مولتیپل اسکلروزیس