سارا عفتی لاکه - کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان.
فریدون پاداشت دهکایی - استادیار پژوهش، بخش گیاهپزشکی موسسه تحقیقات برنج کشور، رشت.

بیماری پوسیدگی طوقه برنج یکی از بیماری­های بذر­زاد برنج است که از خزانه تا شالیزار روی برنج دیده می­شود. تولید گیاهچه­های طویل و غیر­طبیعی از بذور آلوده در اثر جیبرلیک اسید در خزانه و مزرعه از مهمترین علائم این بیماری می­باشد. در این تحقیق، اثر جیبرلیک اسید تولید شده توسط Gibberella fujikuroi روی افزایش رشد ساقه­چه و ریشه­چه و مرگ­و­میر بذور رقم هاشمی ارزیابی شد. بذور رقم هاشمی به وسیله سوسپانسیون کنیدیومی جدایه­های G. fujikuroi سواسازی شده از گیاهچه­های آلوده از مزارع برنج استان گیلان مایه­زنی گردید. میزان افزایش رشد با اندازه­گیری طول ساقه­چه، ریشه­چه و تعداد بذر مرده هر پنج روز یکبار و میزان جیبرلیک اسید تولید شده توسط جدایه­های G. fujikuroi با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) تعیین شد. نتایج تعیین کمی جیبرلیک اسید نشان داد که تمامی جدایه­های مورد بررسی توانایی تولید این هورمون را داشتند. همبستگی معنی­داری بین میزان هورمون جیبرلین استخراج شده از بیمارگر و طول ریشه­چه و ساقه­چه حاصل از جوانه­زنی بذور هاشمی مایه­زنی شده و نیز تعداد بذر مرده مشاهده نشد.

هورمون جیبرلین, HPLC, رقم هاشمی, استخراج, افزایش رشد رویشی