اختصاصیت میزبانی و وضعیت سازگاری جنسی جدایه های قارچ Pyricularia oryzae بدست آمده از میزبان های مختلف در ایران

قارچ Pyricularia oryzae عامل بیماری بلاست برنج و گندم و لکه برگی روی تعدادی از گیاهان گرامینه­ای است. بیماری بلاست یکی از مهمترین بیماری های برنج در اکثر مناطق برنج خیز ایران به شمار می رود که معمولا سالانه خسارت اقتصادی قابل توجهی روی برنج ایجاد می کند. در تابستان سال­های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۵ از مزارع برنج، ذرت، وعلف های هرز باغات مرکبات و جنگل­های نواحی جنوبی دریای خزر و مزارع برنج استان خراسان رضوی نمونه­برداری به عمل آمد. تجزیه و تحلیل فیلوژنتیکی جدایه ها، با استفاده از داده های به دست آمده از نواحی ژنومی اکتین (ACT)، کالمودلین (CAL) و زیرواحد بزرگ RNA پلیمراز II (Rpb۱) انجام شد، نتایج فیلوژنی جدایه های حاصل از میزبان های مختلف را به عنوان P. oryzaeتایید کرد. آزمون بیماریزایی روی میزبان هایی از قبیل برنج، ارزن دم روباهی، ذرت، سوروف و چسبک صورت پذیرفت. نتایج بیماریزایی نشان داد هر جدایه روی میزبان جدا شده بیماریزایی شدیدی را نشان داد اما شدت علائم در میزبان های دیگر نسبت به میزبان جدا شده کمتر بود. به منظور شناسایی ایدیومورف های تیپ آمیزشی از تکنیک Multiplex PCRو آغازگرهای L۱ و L۲ جهت تکثیر ایدیومورف Mat۱-۱ و آغازگرهای T۱ و T۲جهت تکثیر ایدیومورف Mat ۱-۲ جدایه ها مورد استفاده قرار گرفتند. وضعیت باروری جنسی جدایه ها با تیپ آمیزشی جدایه آزمایشگر تحت شرایط آزمایشگاه و روی محیط کشت آرد برنج-آگار نیز انجام گرفت. با توجه به نتایج ایدیومورف های تیپ آمیزشی و تولید مثل جنسی، Mat ۱-۱ بیشتریین فراوانی را در جدایه های برنج و ارزن دم روباهی داشت و Mat ۱-۲ بیشترین فراوانی را در بین علف های هرز و گیاه زارعی ذرت دارا می باشد.

Keywords:

دامنه میزبانی , برنج , بیماری بلاست , Multiplex PCR , Pyricularia oryzae