جهانگیر حیدرنژاد - استاد بخش گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کد پستی ۷۶۱۶۹۱۴۱۱۱ و عضو پژوهشکده فناوری تولیدات گیاهی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
پریسا حسن شیخی - دانشجوی دکتری بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
صدیقه باقری - کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
جواد صادقی مجد - کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
، افسانه آویش کوهشاهی - کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
نجمه پورامینی - دانشجوی دکتری بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
حسین معصومی - استاد بخش گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کد پستی ۷۶۱۶۹۱۴۱۱۱ و عضو پژوهشکده فناوری تولیدات گیاهی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

ویروس همراه با کوتولگی زرد تلخه­بیان (Sophora yellow stunt-associated virus, SYSaV) از جنس Nanovirus و خانواده Nanoviridaeیک ویروس جدید از این جنس است که اخیرا از ایران گزارش شده است و دارای گسترش وسیعی در مناطق مختلف این کشور است. در این تحقیق، به منظور شناسایی سایر میزبان­های طبیعی این ویروس، آلودگی نخود ایرانی (Cicer arietinum L.)، عدس (Lens culinaris Medikus)، شیرین­بیان (Glycyrrhiza glabra L.)، اسفند (Peganum harmala L.) و گون (Astragalus sp.) با علائم مشخص نانوویروس­ها مانند کوتولگی و زردی از چند منطقه ایران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده از آزمون واکنش زنحیره ای پلیمراز و تعیین ترادف کامل تعدادی از قطعات ژنوم نشان داد که این گیاهان به SYSaV آلوده هستند. آزمایش­های مربوط به انتقال ویروس نشان داد که شته Aphis craccivora در شرایط گلخانه قادر به انتقال ویروس از بوته­های آلوده تلخه­بیان به بوته­های سالم این گیاه است. همچنین، شته Acyrthosiphon pisum که از بوته­های آلوده تلخه­بیان در طبیعت جمع­آوری شده بود به طور مستقیم ویروس را به گیاهچه­های نخود ایرانی و لوبیا چشم بلبلی انتقال داد. بر اساس نتایج بدست آمده از این تحقیق، علاوه بر تلخه­بیان، ویروس فوق دارای میزبان­های دیگری در میان گیاهان دارویی است. همچنین، آلودگی ناشی از SYSaV محدود به گیاهان وحشی نیست و حداقل دو گونه از انواع بقولات نیز توسط آن آلوده می­گردند.

ویروس همراه با کوتولگی زرد تلخه بیان, نانوویروس, Aphis craccivora, Acyrthosiphon pisum