الله مراد سیف - دکتری اقتصاد و دانشیار دانشگاه امام حسین(ع)
محسن نوروزی - دانش آموخته دکتری آینده پژوهی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

جنگ اقتصادی استکبار جهانی با جمهوری اسلامی ایران در سال های اخیر و به دنبال آن ابلاغ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی از سوی رهبر معظم انقلاب و تاکید مکرر ایشان بر اجرای آن، پیاده سازی سیاست های ابلاغی را بیش ازپیش مهم ساخته است. از دید صاحب نظران، اجرای این سیاست ها، برنامه ریزی های دقیقی را به عنوان پیش زمینه ی اجرای خود مطالبه می­نماید. دراین بین نهادها به عنوان قواعد بازی در جامعه واصلی ترین ابزار تفسیر واقعیات بیرونی و همچنین زمینه ساز اقدامات اجرایی نقشی بی بدیل در اجرای هر برنامه ای داشته و به همین دلیل ما در این مقاله تلاش نموده ایم تا آنها را موردتوجه قرار دهیم. این پژوهش که به لحاظ هدف توسعه ای کاربردی، ازنظر رویکرد آمیخته و ازلحاظ روش تحلیلی توصیفی است، تلاش نموده تا با واکاوی ادبیات، تحلیل محتوای اسنادی که به روش وب و کتابخانه ای و نیز از خلال مصاحبه و توزیع پرسشنامه در میان ۱۲ نفر از خبرگان دانشگاهی و مدیران ارشد اقتصادی کشور گردآوری شده به موضوع ذکر شده، بپردازد. تحقیق حاضر به بررسی نقش نهادها در پیاده سازی سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی پرداخته و ضمن پیشنهاد نقشه راه نهادی، نهادهای ملازم مولفه های برآمده از تحلیل محتوای سیاست های کلی ابلاغی را که با کمک پرسش نامه ای که روایی و پایایی آن به تائید خبرگان رسیده، ارائه کرده است. سوال اصلی آن نیز؛ چگونگی همراهی نهادها در اجرای سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی و نهادهای ملازم آن تلاش بوده وسوالات فرعی آن چگونگی تاثیرنهادها در اجرای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی و ترتیبات و ساختارهای نهادی موثر در اجرای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی است. مطابق نظر خبرگان، ترتیبات نهادی غیررسمی(فرهنگ و باورها)، ساختارهای نهادی رسمی(سازمان اداری) و ساختارهای نهادی غیردولتی(تشکل ها و سازمان های مردم نهاد)، نیازمند بهبود و اصلاحند. در عین حال، ترتیبات نهادی رسمی(قوانین و مقررات و حقوق مالکیت)، نیازمند تغییر اساسی اند. در حوزه نهادهای مرتبط با سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، بهبود و اصلاح نهادی، ضروری است.

سیاست های کلی, اقتصاد مقاومتی, نقشه راه, نهاد