غفور کارگری - استادیار دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی
شعیب بهمن - دکتری علوم سیاسی
سیدشهاب الدین حجازی - دانشجوی دکتری مدیریت آینده پژوهی (نویسنده مسئول

این مقاله با هدف تدوین سناریوهای آینده تحولات بیداری اسلامی در آسیای مرکزی به رشته تحریر در آمده است. این تحقیق بر مبنای هدف، یک تحقیق «کاربردی- توسعه ای» محسوب می شود. جامعه آماری شامل ۳۲ نفر از خبرگان مرتبط با منطقه بوده که به صورت هدفمند انتخاب شده اند. به منظور گردآوری اطلاعات مورد نیاز جهت تدوین ادبیات تحقیق از مطالعات کتابخانه ای با استفاده از ابزار فیش برداری و در خصوص جمع آوری داده های واقعی نیز از مطالعات میدانی با استفاده از ابزارهای مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه بسته استفاده شده است. پرسش های مصاحبه و پرسشنامه از دو جنبه روایی ظاهری و محتوا توسط صاحب نظران تایید شده است. با استفاده از نرم افزار Spss نیز ضریب پایایی (آلفای کرونباخ) ۸۴۲/۰ محاسبه شد که بیانگر پایایی بالای پرسشنامه است. به منظور تجزیه و تحلیل داده های کمی جمع آوری شده از «آماره ها یا پارامترهای توصیفی» و همچنین به منظور رتبه بندی اهمیت گزاره های گام های پرسشنامه از «روش آنتروپی شانون» استفاده شده است. سناریوهای بیداری اسلامی در منطقه با استناد بر الگوی بهینه شده «شبکه جهانی کسب و کار» توسعه یافته اند. بر اساس عدم قطعیت های کلیدی احصاء شده، سناریوهای باورپذیر بیداری اسلامی در آسیای مرکزی از تقاطع سه محور اسلام گرایی (همسو با آرمان های انقلاب اسلامی ایران، سکولار و تکفیری) و محور نحوه تعامل جمهوری های منطقه با ج. ا. ایران (همگرایی و واگرایی) شکل گرفته است. بدین ترتیب چهار سناریو به شرح؛ تمدن درخشان اسلامی، راه ابریشم، قهوه ترک و بهار خزان به رشته تحریر در آمده است.

بیداری اسلامی, آسیای مرکزی, آینده پژوهی, سناریو و سناریونگاری