محمداسماعیل مجلسی - مدرس ارشد دفاع مقدس استان سیستان و بلوچستان
فاطمه زینلی پور - بلوار بزرگمهر دانشکده علوم قرآنی زاهدان

در قرآن کریم به عنوان کلام آفریدگار حکیم و خالق کائنات پاره ای از این گیاهان به تناسب موضوع مطرح شده است و که می توان آن را نشانه ای از ارزش واهمیت این نوع گیاهان شمرد. شناخت اهمیت گیاهان وتلاش برای مراقبت و استفاده ی از آنها و ثمرات آنها به عبارت دیگر عدم تخریب و یا استفاده غیر اصولی از گیاهان و درختان، یکی از دانش هایی که قرآن درباره آن، مطالب ارزنده ای دارد، گیاه شناسی است. قرآن از زاویه ی خاصی به گیاهان می نگرد و آیات فراوانی درباره گیاهان، انواع و اجزای آنها نازل شده است. خداوند متعال گیاهان را ارجند شمرده زیرا آنها را نعمت خود و حتی از نعمت های بهشتی دانسته و به برخی از آنها سوگند یاد کرده است. قرآن، گیاهان را از سویی نعمت خدا و از سوی دیگر نشانه های قدرت حکمت و وجود پروردگار می داند. آیات قرآن درباره ی گیاهان و به خصوص درختان پیروان این دومحور هستند، قرن به روشنی در ایاتی از قبیل: « وان تعدوا و نعمه الله لا تحصوها» و «رزقا لکم» از گیاهان به عنوان نعمت، روزی و برکت یاد می کند. مولف در تبیین معنای نعمت بودن درختان، بیانی لطیف و دل انگیز دارد بدین سان که درختان هم نعمت مادی زندگی انسان ها هستند و هم نعمت معنوی، سودمندی های مادی درختان بسیار اشکار است چه اینکه آدمی به طور مستقیم از آنها بهره می برد و چهارپایان که بخش عظیمی از نیازمندی های جامعه اسلامی را فراهم می آورند نیز از آنها تغذیه می کنند. اما قران در توصیف برکت ها سودمندی های گیاهان بدین بسنده نمی کند و آن ها را دارای اثار روانی و معنوی ارزنده ای می داند، از نگاه قرآن، گیاهان، زینت زمین به شمار می آیند و در واقع سبزه ها و گیاهان پوشاک نرم، فاخر، بهجت آفرین و دل انگیزی هستند که اندام زمین را پوشانده اند و بسان آرایشی بس دیدنی و نشاط آور برای زمین درآمده اند. درختان، گیاهان، سبزه ها و سبزه زاران نیز همانند آب ها، نشانه هستی و نشانگر قدرت، حکمت و جمال جمیل اویند. اگر آدمیان از سر بصیرت به آنها بنگرند و با فطرتی پاکیزه و ذهنی سالم در آنها بیندیشند زمینه اعتقاد به خداوند در آنان فراهم می آید.

قرآن کریم، اهمیت گیاهان، نعمت معنوی، زینت زمین، بصیرت، علونم