جستاری در علم و ساینس

علم اساسی ترین ویژگی انسان و فصل ممیزه وی با سایر موجودات کره زمین می باشد. بقره/. ۳۰ نوع و یا گونه انسان در بین ممکن الوجود، از حیث عقل، علم و ژنوم (مجموعه مواد ژنتیکی)، مثل و مانند ندارد (البته چنین ویژگی در انسان، از الطاف خداوند و برای حمل امانت الهی است) به برکت وجود جنین ظرفیت استثنایی (عقل، فطرت، علم و اراده) بنی آدم، امتیاز تسخیر عالم هستی (عالم شهود) به وی واگذار گردید. (جاثیه/ ۱۳) علاوه بر این، مسئولیت پاسخگویی (از نعمت ها)، و لیاقت خلیفه الهی شدن (بصورت بالقوه) نیز به وی عنایت شده است (بقره/ ۳۰) وحی را بعنوان ام العلوم و سنجه صحت و سقم هرآنچه که از انسان سر می زند، عقل را به منزله محک سنجش و هندسه معرفت، کشف و شهود را در کنار نقل و براهین آن، بانضمام ریاضیات و حواس مبتنی بر حس و تجربه (علم) را، مجموعه معابر ورود به جان شهود و غیب و یا عیان و نهان قرارداد تا، هستی را آنچنان که هست (هستی شناسی)، و انسان را آنچنان که می باشد. (انسان شناسی) و خدا را انچنان که قرن و اهل البیت (ع) معرفی می نماید بشناسد و طبیعت را آنگونه که لازم است درک کند و از آن، آنگونه که، شایسته است بهره برداری کند (بقدر طاقت بشری). به همین دلایل، ظرفیت علمی و ابزار آنرا به انسان عطا نمود. علم و مشتقات آن، یکی از پربسامدترین واژه ها در قرآن کریم می باشند و نه تنها با حقیقت دین، گره خورده است بلکه، وجود آن بعنوان مکمل، در کنار ساینس و جهت دهی درست آن، امری اجتناب ناپذیر می باشد.و در غیراینصورت، ساینس (ساینس بدون حضور علم)، جز لاشه علمی و بی روح چیز دیگری نخواهد بود. نسبت علم به ساینس نسبت عام به خاص مطلق است و هیچگاه گزاره خاص نمی تواند در جایگاه و در مقام گزاره عام ظاهر شده و نقش آن را به طور کامل ایفا نماید. بنابراین، معادل قرار دادن گزاره عام به گزاره خاص در منطق، جایز نمی باشد. یعنی، هیچگاه ساینس نمی تواند معادل علم باشد و یا به علم ترجمه گردد.

Keywords:

علم , ساینس , نسبت عام و خاص مطلق , معادل سازی واژگان