معصومه خسروی رینه - دانشیار گروه زیست شناسی،واحد آشتیان، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی ، آشتیان، ایران
محمدرضا برزگر - دانشیار گروه زیست شناسی، واحد آشتیان، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی ، آشتیان، ایران
حسین لاری یزدی - دانشیار گروه زیست شناسی، واحد بروجرد، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی ، بروجرد، ایران
عظیم ابوطالبی - کارشناس ارشد علوم گیاهی، اداره منابع طبیعی و آبخیزداری، آشتیان، ایران
یونس عصری - استاد بخش گیاه شناسی، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع تهران، تهران، ایران

جنس Salvia، متعلق به تیره نعناع، در ایران دارای  ۵۸ گونه که ۱۷ گونه آن انحصاری است. این مطالعه با هدف بررسی ترکیب های شیمیایی اسانس دارویی گیاه اروانه (Salvia acetabulosa L.) در رویشگاه طبیعی آشتیان انجام گرفت. سرشاخه های گلدار گیاه در اوایل خردادماه ۱۳۹۰ از ارتفاعات منطقه شرق آشتیان (دره کهریزک) در استان مرکزی جمع آوری و به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر)، اسانس گیری شد. ترکیب های تشکیل دهنده اسانس با استفاده از دستگاه های کروماتوگراف گازی (GC) وگاز کروماتوگراف متصل شده با طیف سنج جرمی ((GC/MS شناسایی شدند. در اسانس، ۶۵ ترکیب شناسایی شد که ۴۵/۶۶ درصد اسانس را تشکیل می دادند و به ترتیب ترکیب های شیمیایی: تیمول (۰۶/۱۵ درصد)، ترانس کاریوفلین (۶۹/۹ درصد)، ۱،۸- سینئول (۵۷/۸درصد)، ۱-بورنئول (۹۴/۷ درصد)، آلفا-پینن (۰۸/۷ درصد)، لیمونن (۴/۵ درصد)، کامفور (۶۶/۴)، کامفن (۵۸/۴ درصد) و کاریوفیلن اکسید (۴۷/۳ درصد) از ترکیب های اصلی اسانس گزارش شدند.

آشتیان, اروانه (Salvia acetabulosa L.), اسانس, تیمول, ترانس کاریوفیلن