هرمزد نقوی - هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان

توجه به کاهش کمیت و کیفیت منابع آب در استان کرمان لزوم استفاده از سیستم های آبیاری قطره ای که راندمان بالایی دارند اجتناب ناپذیر است. محدودیت این روش ها در استفاده از آب های نامتعارف می باشد. بطور مثال در آبیاری قطره ای سطحی بدلیل تبخیر آب و باقی ماندن املاح در قطره چکان ها به مرور سبب گرفتگی آن ها می گردد. در صورتیکه در سیستم آبیاری قطره ای زیر سطحی به علت زیر خاک قرار گرفتن قطره چکان ها تبخیر از آن ها صورت نمی گیرد و گرفتگی به حداقل ممکن می رسد. در روش آبیاری زیر سطحی با توجه به کاهش تبخیر از سطح خاک نیز می توان نیاز آبی گیاهان را کاهش داد. به منظور بررسی سیستم آبیاری زیر سطحی در باغات پسته، باغ پسته ای در کشکوئیه رفسنجان انتخاب و نقشه طرح که شامل دو عمق کارگذاری لوله (۵۰ و ۷۰ سانتی متر) و سه سطحآب مصرفی (۵۰%I۱=، ۷۵%I۲=و ۱۰۰%I۳= نیاز آبی) با سه تکرار بود پیاده گردید. به منظور تغذیه درختان پسته همزمان با نصب لوله های آبیاری زیر سطحی کود دهی انجام پذیرفت. نوع و میزان کودهای مورد نیاز طبق آزمون خاک محاسبه و  به همراه ماد ه آلی به روش چالکود در عمق کارگزاری لوله ها به هر تیمار اضافه شد. نتایج ۴ سال اجرای این پژوهش نشان داد کاربرد متوسط آب آبیاری در تیمارهای I۱ ، I۲ و I۳ به ترتیب به میزان های ۲۰۵۰، ۳۰۶۵ و ۴۰۱۰ متر مکعب در هر هکتار در سال بود. در طول آزمایش هر ساله میزان عملکرد تیمارها به با استفاده از ترازوی با دقت ۱kg اندازه گیری شد. در ساله های مورد آزمایش از برگ درختان نمونه برداری و میزان عناصر غذایی ازت، فسفر و پتاسیم آنها تعیین گردید. در هیچ یک از سال های انجام طرح، اختلاف معنی داری بین عملکرد درختان تحت تاثیر تیمارها وجود نداشت. بررسی غلظت عناصر غذایی در برگ درختان پسته نشان داد انجام طرح موجب تغییر معنی داری در غلظت عناصر غذایی در نمونه های برگ ایجاد نکرده است.

واژه های کلیدی:آبیاری قطره ای زیر سطحی, پسته, عملکرد, غلظت عناصر غذایی برگ