تحلیل بیلان آب زیرزمینی مبتنی بر دیدگاه کشاورزی پایدار در دشت اسلام آباد
Publish Year: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 213
This Paper With 18 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_WATER-7-1_009
تاریخ نمایه سازی: 3 اسفند 1400
Abstract:
پایداری کشاورزی در گرو مدیریت صحیح منابع آب و کنترل مصرف بی رویه آن است. لازمه این مدیریت، وجود داده ها و اطلاعات دقیق و قابل استناد است که می تواند فرصت مناسبی برای تحلیل وضعیت منابع آبی به عنوان یک نهاده اصلی در کشاورزی پایدار فراهم نماید. وجود اطلاعات پایه و اقلیمی مناسب، داده های هیدروژئولوژی، ۵ چاه اکتشافی و ۲۰ چاه مشاهده ای سبب انتخاب دشت اسلام آباد گردید. از طریق پیمایش صحرایی کلیه چاه های بهره برداری و چشمه های منطقه ثبت و اطلاعات آبدهی و میزان تخلیه از آبخوان دشت محاسبه گردید. تبخیر و تعرق پتانسیل به روش پنمن- مانتیث تعیین و نیاز آبی محصولات زراعی و باغی از طریق نرم افزار CROPWAT به دست آمد. محاسبات ارتفاع سطح آب زیرزمینی چاه های مشاهده ای برای هر سال انجام شده و ارتفاع پیزومتری آن ها محاسبه گردید. سطح اثر هر چاه از طریق پلی گون بندی تیسن محاسبه و با میانگین گیری وزنی، ارتفاع پیزومتری دشت در سال های مختلف محاسبه و نمودار تغییرات آن ترسیم گردید. حجم جریان ورودی و خروجی دشت بر پایه معادله دارسی محاسبه و بر اساس اطلاعات پیش گفته معادله بیلان تکمیل و بیلان دشت تحلیل گردید. نتایج این بررسی در دشت اسلام آباد نشان می دهد ۶۰ درصد تغذیه آبخوان از طریق نفوذ مستقیم از ریزش های جوی و رواناب های منطقه صورت می گیرد. ۹۳ درصد از سطح اراضی کشاورزی آبی این دشت به چهار محصول با نیاز آبی بالا شامل گندم، ذرت، چغندر و سیب زمینی اختصاص دارد که در حدود ۶۶ درصد از آب مصرفی آبخوان را به خود اختصاص می دهند. شدت افت سطح تراز آبخوان با افزایش تعداد چاه های بهره برداری در دهه ۱۳۸۵-۱۳۷۵ و در نتیجه تشدید بهره برداری از آبخوان همخوانی کامل دارد. این میزان بهره برداری با ذخایر سالانه آبخوان تناسب نداشته و سطح آب زیرزمینی دشت روندی کاملا نزولی و تشدید شونده را نشان می دهد به طوری که در ۶ سال منتهی به سال آبی ۹۳-۹۲ سطح آبخوان ۶۱/۶ متر افت داشته است و آبخوان با کسری ۸۳/۳ میلیون متر مکعبی در ذخیره سالانه مواجه بوده و بیلان منفی است. روند تغییرات سطح آب زیرزمینی در منطقه، بیانگر شدت این وضعیت در آینده است. لذا مدیریت تخصیص منابع آب، کنترل سطح زیرکشت محصولات با نیاز آبی بالا و بهینه سازی تولید پایدار مبتنی بر وضعیت منابع آب راهکارهای برونرفت از این وضعیت و دستیابی به پایداری نسبی در کشاورزی است.
Keywords:
Authors
خلیل جلیلی
مهندسی آبخیزداری، دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری دانشگاه تربیت مدرس_ معاونت پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی استان کرمانشاه
حمیدرضا مرادی
علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران.
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :