مریم احمدی آخورمه - آبخیزداری- استان فارس
احمد نوحه گر - گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان
مهدی سلیمانی مطلق - دانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، کاشان، ایران_ لرستان، خرم آباد
مجید طایی سمیرمی - ژئوهیدرولوژی، دانشکده عمران و مهندسی محیط زیست

خشکسالی آب­زیرزمینی زمانی اتفاق می­افتدکه در آن آب­های زیرزمینی به عنوان یک منبع مهم تامین آب، تحت تاثیر خشکسالی طولانی مدت قرار می­گیرند، در این نوع خشکسالی ابتدا تغذیه، سپس سطح ایستابی و نهایتا میزان تخلیه سیستم­های آب­های زیرزمینی تحت تاثیر خشکسالی کاهش یابد. در این شرایط مدیریت جامع منابع آب بر اساس آگاهی از گسترش زمانی و مکانی این نوع خشکسالی امری ضروری است. در این تحقیق به منظور بررسی مکانی و زمانی دقیق خشکسالی آب زیرزمینی در آبخوان محدوده مطالعاتی مرودشت خرامه، از دو شاخص منبع آب زیرزمینی    GRI و سطح آب استاندارد شده  SWI استفاده شد که ورودی هریک از آن ها به ترتیب؛ سطح و عمق آب­زیرزمینی است. بدین منظور از داده­های سطح آب­زیرزمینی ۶۷ چاه پیزومتری منطقه با طول دوره­ی آماری ۱۱ ساله (۱۳۹۰-۱۳۸۰) استفاده شد. نقشه­های خشکسالی نیز با استفاده از روش IDW در محیط Arc GIS تهیه شد. نتایج هر دو شاخص از نظر زمانی شروع خشکسالی آب­زیرزمینی را از سال ۱۳۸۶ نشان دادند که با افزایش مقیاس­های زمانی تداوم، شدت و فراوانی آن نیز افزایش یافت؛ طوری که شدیدترین خشکسالی در مقیاس زمانی ۴۸ ماهه در شاخص GRI در مهر ماه ۱۳۹۰ با مقادیر ۹۴/۱- و در شاخص SWI در شهریور ۱۳۹۰ با مقدار ۰۸/۲ رخ داده است. از نظر مکانی نیز شروع وقوع خشکسالی آب­زیرزمینی از بخش­های شمالی بوده و با گذشت زمان به بخش­های مرکزی و جنوبی تغییر مکان داده است که  هم زمان بر شدت آن نیز افزوده شده است. بر این اساس خشکسالی آب­زیرزمینی در منطقه رخ داده است که در صورت ادامه این روند، منطقه با بحران جدی کاهش سطح آب زیرزمینی و عواقب ناشی از آن مواجه خواهد شد در این شرایط اعمال مدیریت صحیح منابع آب­های زیرزمینی امری ضروری است. 

آبخوان مرودشت خرامه, خشکسالی آب زیرزمینی, شاخص GRI, شاخص SWI