بررسی توزیع زمانی و مکانی خشکسالی هواشناسی در جنوب غرب کشور؛ مطالعه موردی حوضه کرخه
عنوان مقاله: بررسی توزیع زمانی و مکانی خشکسالی هواشناسی در جنوب غرب کشور؛ مطالعه موردی حوضه کرخه
شناسه ملی مقاله: JR_WATER-5-3_005
منتشر شده در در سال 1394
شناسه ملی مقاله: JR_WATER-5-3_005
منتشر شده در در سال 1394
مشخصات نویسندگان مقاله:
جهانگیر پرهمت - پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، تهران، ایران،
طیب رضیئی - استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری،
سیما رحیمی بندرآبادی - مربی پژوهشی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
خلاصه مقاله:
جهانگیر پرهمت - پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، تهران، ایران،
طیب رضیئی - استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری،
سیما رحیمی بندرآبادی - مربی پژوهشی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
در این پژوهش شدت، تداوم و بزرگی خشکسالی و تغییرات مکانی و زمانی آن در حوضه کرخه با استفاده از نمایههای بارش استاندارد (SPI) و Z مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج این پژوهش روند تغییرات مقادیر Z و SPI یک ماهه در همه ایستگاهها به خوبی از یکدیگر پیروی میکنند، لذا از هر دو نمایه برای بررسی روند خشکسالی پایه زمانی یک ماهه حوضه می توان استفاده کرد. با وجود این، نتایج نشان داد در مقادیر مثبت و منفی نمایه Z عدم قرینگی وجود دارد لذا قابلیت مقایسه شدت خشکسالی و ترسالی در بین ایستگاهها را از بین میبرد. همچنین بر اساس روند تغییرات زمانی سریهای SPI در ایستگاههای مختلف در برخی موارد دورههای خشک و تر در سرتاسر حوضه همزمان روی نداده و نیز شدت خشکسالی و یا ترسالی از ایستگاهی به ایستگاه دیگر تغییر یافته است. بر اساس روند تغییرات زمانی SPI سه ماهه در ایستگاهها، در سال های متعددی اغلب ایستگاه های حوضه، دوره های خشک کوتاه مدتی را تجربه کرده اند که بر کشاورزی تاثیر قابل توجه دارد. همچنین، با افزایش مقیاس زمانی SPI، زمان آغاز و پایان دوره های خشک و تر در ایستگاه ها کمتر با یکدیگر هم خوانی داشتهاند. نتایج تحقیق همچنین نشان داد این حوضه بین ۲۰ تا ۲۳ دوره خشکسالی کوتاه مدت را طی این مدت تجربه کرده که در برخی موارد بین ۹ تا ۱۱ ماه تداوم داشته اند. بررسی سریهای زمانی SPI با پایه ۱۲ ماهه نشان داد این محدوده ۷ تا ۱۰ خشکسالی مهم و بلند مدت را پشت سر گذاشته است. همچنین، بیشترین فراوانی رویداد های خشکسالی در ماه اکتبر و بین ۱۱ تا ۱۴ مورد در نیمه جنوب شرقی و بخش غربی حوضه روی داده است. در ماه نوامبر نیز حاشیه شمالی و شمال غربی و حاشیه جنوبی منطقه با ۲۰ تا ۲۴ مورد خشکسالی بیشترین فراوانی را داشته ولی در ماه های آوریل و می نیمه شمالی بیشترین فراوانی را تجربه نموده است.
کلمات کلیدی: تغییرات زمانی و مکانی خشکسالی, حوضه کرخه, خشکسالی, نمایه SPI, نمایه Z
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1405939/