مرتضی مهرپور - گروه کشاورزی، واحد دامغان، دانشگاه آزاداسلامی، دامغان، ایران
بهاره کاشفی - گروه کشاورزی، واحد دامغان، دانشگاه آزاداسلامی، دامغان، ایران
محمد مقدم - استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

این تحقیق با هدف بررسی فیتوشیمیایی و آنتی اکسیدانی اندام های مختلف گیاه آنغوزه (Ferula assafoetida L.) در دو استان سمنان و خراسان رضوی در سال ۱۳۹۲ انجام گرفت. اندازه گیری میزان فنل کل با استفاده از روش فولین- سیوکالتیو، فلاونوئید کل با روش کلرید آلومینیوم ، تانن (فولیندنیس) و ظرفیت آنتی اکسیدانی نمونه ها نیز با استفاده از روش های DPPH و FRAP اندازه گیری گردیدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که بیشترین میزان فنل کل (۰۱۴/۱ و ۸/۲ میلی گرم گالیک اسید در یک گرم عصاره خشک) به ترتیب در عصاره برگ از استان خراسان و سمنان مشاهده گردید. حداکثر میزان تانن به ترتیب در عصاره های ساقه و برگ استان خراسان و سمنان مشاهده شد. بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی در روش DPPH (۰۸/۱۱۱۱ و ۶۱/۷۳۱ میکروگرم بر میلی لیتر) به ترتیب در عصاره ریشه نمونه خراسان و عصاره ساقه سمنان مشاهده شد. به طورکلی، بالاترین میزان ترکیبات فنل و فلاونوئید کل به ترتیب در عصاره برگ و ریشه گیاه در استان سمنان بدست آمد. همچنین اندام ریشه در خراسان از بالاترین عملکرد آنتی اکسیدانی در مهار رادیکال های آزاد برخوردار بود. بررسی داده ها حاکی از آن است که کیفیت و کمیت ترکیبات شیمیایی و عملکرد آنتی اکسیدانی آنها بسته به نوع اندام، تنوع رویشگاهی و سپس روش های ارزیابی متفاوت است.

آنتی اکسیدان, آنغوزه, تانن, خراسان و سمنان, فلاونوئید, فنل