حسن دادخواه - .

نقد ادبی که شاخه ای از ادبیات بشمار می آید، دانشی است که به شرح ارزیابی و داوری پیرامون آثار ادبی می پردازد. ادب عربی از دیرباز با نوعی «نقد ادبی» آمیخته بوده است. در این میان «تاریخ ادب قدیم عرب» به جهت داشتن پیشینه ای گرانقدر، سرشار از معلومات و دانستنیهای ادبی و انتقادی است. ابن سلام از راویان و منتقدان قدیم عرب است که با نوشتن کتاب «طبقات الشعراء» تاریخ ادبیات فارسی و نقد ادبی را در ادب عربی پایه ریزی نمود. او در کتاب خود، استفاده از روش طبقه بندی، بیان اصل و نسب شاعران، بیان ویژگیهای اخلاقی و شخصیتی آنان و نقد و بررسی اشعار را مورد توجه قرار داده است. مهمترین نکته در طبقات الشعراء بکارگیری شیوه های گوناگون در نقد اشعار ات که می توان از شیوه های زیر نام ببرید: - مقایسه شاعر با شاعران هم طبقه او  ۲- مقایسه شاعر با شاعران شهر و منطقه او ۳- برتری دادن شاعر بر شاعران یک دوره ۴- برتری دادن شاعر به جهت استفاده نیکو از یک صنعت بلاغی ۵- برتری دادن شاعر به جهت پردازش ویژه ۶- ستودن شاعر به جهت داشتن استعداد شعری ۷ – گزینش و برتری دادن قصیده ای از شاعر این روشها گرچه ریشه در نقد ادبی دوره جاهلی و اموی دارد، ولی مورد استقبال منتقدان دوره های پس از ابن سلام نیز قرار گرفت و باید اعتراف نمود که برخی از اصول آن، در دوره معاصر همچنان کاربرد بسیار دارد.

نقد ادبی, طبقات الشعرا