مهدی یاوری - منابع آب، گروه مهندسی آب ، دانشکده کشاورزی فردوسی مشهد
جواد امیدوار - آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی فردوسی مشهد
کامران داوری - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
علیرضا فرید حسینی - استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمد اینانلو - مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، فردوسی مشهد

با توجه به محدود بودن منابع آب در کشور، مدیریت منابع آب راهکاری مناسب و ضروری برای حل بحران می­باشد. برای مدیریت صحیح و علمی بر منابع آب نیاز به فهم بهتر و دانستن مجموعه ی پیچیده ی تعاملات مرتبط با آب در بیلان آب یک حوضه است. تبخیر و تعرق یکی از اجزای مهم بیلان آب می باشد که اندازه گیری مقدار واقعی آن نسبتا مشکل و روش های تعیین آن محدود می باشد. در این تحقیق سعی شد تا با استفاده روش سنجش از راه دور (سبال) برآوردی دقیقی از تبخیر و تعرق واقعی در مقیاس حوضه- سال به دست آید. برای انجام این کار ابتدا با استفاده از داده­های هواشناسی و شاخص SPI این سال­ها (۸۴-۸۳، ۸۵-۸۴، ۸۷-۸۶) به ترتیب به عنوان سال تر، نرمال و خشک تعیین گردید. سپس با استفاده از روش سبال و تصاویر ماهواره­ای مودیس تبخیر و تعرق واقعی برای دشت نیشابور در مقیاس حوضه – سال محاسبه شد. نتایج به دست آمده با نتایج مدل SWAT مقایسه گردید که دقت خوبی را نشان می­داد. با توجه به این که هدف از این تحقیق ارائه روشی دقیق، ساده و مقرون به صرفه برای برآورد تبخیر تعرق واقعی در مقیاس حوضه- سال بود، از بین روابط واسنجی شده معادله یانگ با ۳/۲۸ = RMSE میلی­متر و ۹۰/۰= R۲ برای کل حوضه و رابطه abcd با ۲۴/۱۶= RMSE میلی­متر و ۹۰/۰= R۲ برای دشت و رابطه یانگ با ۳۷/۱۹ = RMSE میلی­متر و ۹۰/۰= R۲ برای کوه بهترین جواب را برآورد کرده است. البته نتایج روابط ژانگ و فو نیز بسیار مشابه یانگ بوده و اختلاف کمی با یکدیگر دارند

تبخیر و تعرق واقعی, سبال, معادلات تجربی, حوضه نیشابور