مهدیه رشید سرخ آبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد، آبیاری - زهکشی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
علی شهیدی - استادیار، آبیاری - زهکشی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
عباس خاشعی - استادیار، گروه مهندسی آب، دانشگاه بیرجند

نیاز روز­افزون بشر به غذا و آب منجر به افزایش روند پمپاژ آب­های زیرزمینی و در نتیجه افت سطح ایستابی و تهی شدن سفره­ها گردیده است که پیامدهای آن از جمله افزایش هزینه­های استحصال آب، نشست زمین و کاهش کیفیت آب، امروزه به یک مشکل جهانی تبدیل شده است. در راستای مقابله با مسئله بحران کیفی آب، در این تحقیق به تعیین مناطق مناسب استحصال آب شرب در آبخوان دشت زاوه واقع در استان خراسان رضوی اقدام نمودیم. بدین منظور پارامترهای Cl, Ca, Mg, TDS, TH, So۴, pH در محیط GIS بر اساس طبقه­بندی شولر کلاس­بندی گردیدند. سپس با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP و تلفیق آن با منطق ارزش­دهی تدریجی فازی FAHP به تعیین مناسب­ترین مکان­های استحصال آب شرب در دشت پرداخته شد. نتایج حاصل از هر دو فرآیند به یک­دیگر نزدیک و مشابه بودند. مدل تهیه شده با چاهه ای آب شرب موجود در سطح آبخوان مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان دادند که بر طبق این دو روش حدود ۲۵% مناطق شمالی و مرکزی آبخوان دشت دارای بالاترین کیفیت آب زیرزمینی بوده است. با حرکت به سمت مناطق غربی آبخوان، از کیفیت آب زیرزمینی کاسته شد به طوری که حدود ۱۵% نقاط غربی تحت پوشش وضعیت کیفی ضعیف قرار گرفت.

آب زیرزمینی, مکان یابی, منطق فازی, AHP