حمید رضا فولادمند - آبیاری و زهکشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
مریم صالونی

برآورد دقیق آب مصرفی گیاه از طریق محاسبه تبخیر تعرق در بهبود مدیریت آب در مزرعه اهمیت بسیار زیادی دارد. معادله پنمن- مانتیت رایج ترین معادله برای برآورد تبخیرتعرق پتانسیل گیاه مرجع می باشد. با این حال، این معادله نیاز به داده های هواشناسی کامل دارد، اما تعداد کمی از ایستگاه های هواشناسی با داده های کامل در استان فارس وجود دارد. از سوی دیگر معادله جنسن- هیز روشی ساده تر برای برآورد تبخیرتعرق پتانسیل گیاه مرجع می باشد. از این رو در این تحقیق معادله جنسن- هیز برمبنای معادله پنمن- مانتیت برای هر ماه از سال با استفاده از داده های هواشناسی ایستگاه های سینوپتیک استان فارس واسنجی و سپس ارزیابی شده است. برای این منظور ضرایب واسنجی شده معادله جنسن- هیز برای تمام ماه های سال در ایستگاه های مختلف به صورت جداگانه مشخص شدند. علاوه بر این در مرحله واسنجی از دمای موثر ماهانه (ترکیبی از دماهای حداقل و حداکثر ماهانه با یک ضریب ثابت) به جای میانگین دمای ماهانه استفاده شد و نتایج نشان داد که این جایگزینی منجر به تخمین مناسب تر تبخیرتعرق می شود. همچنین در مرحله ارزیابی به جای ساعات آفتابی اندازه گیری شده در معادله جنسن- هیز از تخمین ساعات آفتابی (برمبنای دماهای حداقل و حداکثر ماهانه) استفاده شد که این جایگزینی نیز منجر به ارزیابی مناسب معادله اصلاح شده جنسن- هیز در سطح استان فارس گردید. در نهایت نتایج نشان داد که معادله اصلاح شده جنسن- هیز برای تخمین تبخیرتعرق در استان فارس مناسب می باشد. 

ارزیابی, استان فارس, پنمن- مانتیت, تبخیرتعرق, جنسن- هیز, واسنجی