پهنه بندی پتانسیل بهره برداری از منابع آب زیرزمینی با استفاده از داده های کمی و کیفی آبخوان دشت نیشابور

با توجه به عدم وجود رودخانه های دائمی، بنابراین حفظ و صیانت از منابع آب زیرزمینی باید در اولویت برنامه های مدیریت منابع آب کشور قرار گیرد. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت منابع آب زیرزمینی دشت نیشابور می باشد تا بتوان بر اساس اطلاعات کمی و کیفی آب های زیرزمینی دشت به نقشه های پهنه بندی پتانسیل بهره برداری از منابع آب زیرزمینی دست یافت. بطور کلی با توجه به نتایج آزمایشات پمپاژ متوسط ضریب انتقال و ضریب ذخیره در محدوده دشت حدود۱۰۰۰ مترمربع در روز و ۰۵۱/۰ تعیین شده است. طبق نتایج کسب شده جهت کاهش سطح تراز آب زیرزمینی از شمال شرق به جنوب غرب و از جنوب به سمت مرکز و غرب می­باشد. آبخوان دشت نیشابور از سمت شمال، شمال غرب، شمال شرق، شرق و جنوب توسط جریانات شکل گرفته از ارتفاعات بینالود تحت تاثیر تغذیه زیرزمینی قرار دارد. حداقل و حداکثر عمق سطح آب زیرزمینی به ترتیب ۹۶/۳ و ۹/۱۴۳ متر بوده است. محدوده شرق و جنوب دشت دارای شاخص پتانسیل بهره برداری بیشتری نسبت به سایر مناطق دشت می­باشد، محدوده مرکز دشت و شهر نیشابور علیرغم بالا بودن کیفیت آب و پایین بودن میزان افت سطح آب، مقدار شاخص پایینی دارد که علت اصلی آن پایین بودن ضریب انتقال آبخوان می باشد ( حدود ۲۰۰ تا  ۳۰۰ متر مربع در روز) که این مهم، پایین بودن دبی چاههای منطقه مذکور را نتیجه می دهد بطوری که با مشخصات چاههای دشت در ناحیه مذکور تطابق دارد. مقدار شاخص در محدوده مرکزی دشت بین ۰۱۱/۰-۱۸۵/۰ و به مقدار کمی بین ۱۸۵/۰-۲۶۱/۰ قرار دارد که علیرغم بالا بودن شوری آب، علت اصلی آن پایین بودن افت و بالا بودن ضریب انتقال درمحدوده مذکور می­باشد.

Keywords:

آب های زیرزمینی , پتانسیل بهره برداری , نیشابور