ابوالفضل غلامحسین پور جعفری نژاد - گروه مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد
امین علیزاده - دانشگاه فردوسی مشهد،
علی نشاط - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان

مشکل کمبود منابع آب و بارش یک واقعیت مهم و غیر قابل انکار در استان کرمان محسوب می شود. کل مصرف آب در داخل یک کشور به تنهایی معیار درستی از برداشت واقعی آب از منابع آب جهانی نیست. ردپای اکولوژیک آب شاخصی برای تعیین میزان مصرف واقعی آب است. لذا بررسی ردپای اکولوژیک آب و شاخص های آب مجازی محصولات استراتژیک می تواند در سیاست گذاری و برنامه ریزی بهینه منابع آب مفید باشد. بنابراین در این پژوهش جهت بررسی توانایی منطقه برای تامین آب مورد نیاز برای تولید داخلی، به محاسبه میزان ردپای اکولوژیک آب در محصولات کشاورزی استراتژیک استان (پسته و خرما) در سال ۱۳۸۸ پرداخته شد. در این تحقیق جهت انجام محاسبات از روش هوکسترا و هانگ و هوکسترا و همکاران استفاده شد. شاخص ردپای اکولوژیک آب استان در بخش کشاورزی ۵۶/۵ میلیارد متر مکعب تخمین زده شد که به ازاء هر نفر ۲/۲۰۹۷ متر مکعب در سال است. استان کرمان صادر کننده آب مجازی شد و وابستگی استان به منابع آب خارجی بسیار کم بود. شاخص کم آبی یا شدت مصرف آب در بخش کشاورزی ۳/۱۲۳ درصد از منابع آب تجدید شونده استان برآورد گردید که بنا به تعریف کمیسیون توسعه پایدار سازمان ملل اگر حجم مصرف آب در هر کشور بیشتر از ۴۰ درصد کل منابع آب تجدید پذیر سالانه باشد آن کشور کم آب تلقی می شود، لذا استان کرمان کم آب تلقی می شود. بنابراین کاهش فشار وارده بر منابع آب داخلی، مستلزم بهره گیری بیشتر از استراتژی مبادله آب مجازی در واردات محصولات با نیاز آبی بالا به استان می باشد.

آب مجازی, پسته, خرما, ردپای اکولوژیک, کم آبی, کرمان