غلامرضا سروشان - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
پروانه زیویار - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد یادگار امام خمینی (ره) ، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرری، ایران.
عبداله هندیانی - دانشیار گروه راهبردی، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران.
علی توکلان - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

مشکلات ناشی از رشد سریع شهرنشینی در کشور عدم امکان مدیریت جامعه شهری با ابزارها و شیوه های سنتی ، ضرورت تغییر در شیوه مدیریت شهرها را دو چندان کرده است. این تغییر با استفاده از رویکرد حکمروایی مطلوب شهری قابل تحقق است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی تحلیلی است. در این پژوهش به منظور گردآوری داده ها و اطلاعات از روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش را شهروندان ساکن در شهر تهران و کارشناسان و متخصصین تشکیل می دهند. براساس آخرین سرشماری انجام گرفته در سال ۱۳۹۵ حجم جامعه آماری مربوط به شهروندان برابر با ۸,۶۷۹,۹۳۶ نفر می باشد. حجم نمونه آماری برای شهروندان با استفاده از فرمول کوکران ۳۸۴ نفر و برای متخصصین ۶۰ نفر برآورد گردید. یافته های حاصل از این پژوهش حاکی از آن است مقدار میانگین بدست آمده برای وضعیت حکمروایی شهری به صورت کلی برابر با۲/۷۵، که بیانگر وضعیت نامطلوب حکمروایی شهری در کلانشهر تهران است. از بین مولفه های حکمروایی شهری مولفه اجماع محوری با میانگین ۲/۷۶ دارای بیشترین میانگین و مولفه مسئولیت پذیری با میانگین ۲/۷۱ دارای کمترین میانگین است. در ارتباط با حکمروایی شهری و شاخص های آن از دیدگاه کارشناسان مقدار میانگین کلی برابر با ۲/۲۳ و از دیدگاه مردم برابر با ۲/۲۲ است و با عنایت به سطح معناداری محاسبه شده که برابر با ۰/۹۷۴ از دیدگاه این دو گروه تفاوت معناداری وجود ندارد. از دیگر یافته های حاصل شده در این پژوهش از میان مولفه های تشکیل دهنده حکمروایی شهری، مولفه مشارکت با ضریب مسیر۰/۲۶۳ دارای بیشترین تاثیر بر پیاده سازی حکمروایی شهری و در رتبه اول قرار می گیرد. مولفه های کارایی واثربخشی، حاکمیت قانون و مسئولیت پذیری به ترتیب با ضریب مسیر۰/۱۸۲، ۱۰/۱۷۵ و ۰/۱۷۲ در رتبه های دوم الی چهارم، و مولفه پاسخگویی با ضریب مسیر ۰/۰۸۴ در پایین ترین سطح و در رتبه آخر(هشتم) قرار گرفته است.

حکمروایی شهری, مشارکت, مسئولیت پذیری, تهران