سیدمحمد موسوی - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه کاشان
سیدامیرحسین قپانی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه کاشان
سیده محبوبه حسینی فارسانی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان

یکی از موضوعات اخلاقی که در دین مبین اسلام حائز اهمیت شمرده شده موضوع مشورت است. شعاع فکر و اندیشه دیگران، راه آدمی را روشن می کند و این روشنایی زمینه ساز خیر و سعادت انسان در زندگی فردی و اجتماعی می گردد. تحقیقات تجربی نشان می دهد که مشورت اگر مهم ترین نقش را در پیشرفت و استفاده بهینه از زندگی را نداشته باشد، دست کم می تواند یکی از بهترین نقش ها را ایفا کند. این پژوهش که با روش توصیفی-تحلیلی نوشته شده، به بیان نقش ممتاز هم اندیشی و مشورت در ارتقای عدالت و معنویت پرداخته است. به استناد پژوهش محققان علم مدیریت هرکجا در عرصه حکمرانی، عدالت و معنویت ارتقاء داشته است؛ مشورت و هم اندیشی و استفاده از مغزها بیشتر بوده و هرکجا عدالت و معنویت تضعیف شده و یا به کلی از بین رفته است به علت استبداد و انحصارطلبی و روحیه دیکتاتوری حاکم آن بوده است؛ لذا هدف از نوشتن این مقاله بیان مشورت از منظر قرآن کریم و امام علی (ع) برای پیشگیری از استبداد و خودمحوری می باشد و ضمن تاکید بر حق گرایی و عدالت گرایی به عنوان مهم ترین معیار جهت حکمرانی، به معیارهای اساسی گزینش مشاوران نظام اسلامی پرداخته شده و آنگاه راهکارهایی جهت ارتقای معنویت و عدالت ارائه شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که لازمه هدایت و راه یابی، مشورت کردن است؛ بنابراین عدم مشورت در جامعه، شخصیت افراد را زیر سوال می برد و رشد فرهنگ، اندیشه ها و عدالت اجتماعی را متوقف می سازد.

مشورت، عدالت، حکمرانی، قرآن، امام علی (ع)