فاطمه بزازان - دانشیار دانشگاه الزهراء (س)
زهرا سیفی شهپر - کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه الزهرا (س)

هدف این مقاله سنجش آثار جریان های مالی بر بخش واقعی اقتصاد ایران است. یکی از الگوهای قابل استفاده برای سنجش این آثار، الگوی ماتریس حسابداری اجتماعی مالی است. در این راستا، سوال اساسی پژوهش این است که بسط جریان مالی در چارچوب ماتریس حسابداری اجتماعی چگونه ضرایب فزاینده تولید را تحت تاثیر قرار می دهد؟ برای این منظور با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی (SAM) ایران در سال ۱۳۷۸و ماتریس حسابداری اجتماعی مالی (FSAM) مستخرج از آن، ابتدا ضرایب فزاینده بخش واقعی اقتصاد در چارچوبSAMو ضرایب فزاینده توامان بخش واقعی و مالی در چارچوبFSAMمحاسبه شده و سپس به منظور سنجش میزان اثرگذاری جریان های مالی بر بخش واقعی اقتصاد یک تحلیل مقایسه ای بین ضرایب فزایندهSAM وFSAM ارائه شده است. نتایج نشان می دهند ۱) در تمام حساب ها، ضرایب فزاینده FSAMبزرگتر از ضرایب فزاینده SAMاست، ۲) در FSAMبا تزریق یک واحد در هر یک از اقلام برونزا، بخش فعالیتهای واسطه گری مالی پس از بخش کشاورزی بیشترین افزایش درآمد را برای عوامل تولید و نهادهای داخلی جامعه در کل اقتصاد ایجاد میکند. همچنین این بخش بیشترین افزایش در درآمد نیروی کار را در اقتصاد ایجاد می کند که این میزان افزایش در درآمد میتواند یکی از دلایل حرکت عوامل تولید به سمت فعالیت های واسطه گری مالی و رشد روزافزون بخش مالی اقتصاد در قیاس با بخش واقعی باشد. ۳) محاسبات به دست آمده نشان می دهند که فعالیت های تولیدی به منظورتامین نیازهای مالی خود تا حد زیادی به نظام بانکی وابسته هستند و به منظور رفع نیازهای مالی خود در مقیاس کمتری به نهادهای بازار سرمایه اتکا دارند. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده از دیدگاه ماتریس حسابداری اجتماعی مالی ایران، نظام مالی حاکم بر اقتصاد ایران بانک محور است.

ارتباط بخش واقعی و مالی اقتصاد, ماتریس حسابداری اجتماعی مالی, رشد اقتصادی