سجاد جاوید - کارشناس ارشد مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد، گروه عمران
میرعلی محمدی - دانشیار مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه ارومیه، گروه عم

این مقاله اهمیت موضوع تنش برشی جداره در کانال ها و کاربرد آن را مرور نموده و به بررسی روش های ارائه شده برای تعیین مقادیر تنش برشی پیرامون جداره در کانال ها با مقاطع دایره ای می پردازد. روش های عددی همچون روش شبکه جریان ، NDM ،NAM ،YLM ،MPM ،VAM روابط تجربی موجود که نتایج دقیق تری ارائه می دهند، بررسی و با توجه به داده های تجربی موجود تحلیل شده و معایب هر یک به تفکیک مورد بحث قرار گرفته است. این بررسی ها نشان می دهند که نه تنها این روش ها با محدودیت هایی همراه هستند بلکه در بسیاری موارد نتایج قابلی قبولی ارائه نداده و یا استفاده از این روش ها با مشکلات عدیده ای همراه است. در ادامه روابط تجربی جدیدی برای تعیین سهم نیروی برشی دیواره ها ، %SFw از نیروی برشی کل و طول بستر فعال ارائه گشته و با داده های آزمایشگاهی مورد مقایسه قرار گرفته است؛ مقایسه روابط بدست آمده با سایر روابط تجربی موجود و داده های آزمایشگاهی نشان می دهد این روابط در تعیین نیروی برشی متوسط دیواره ها و طول بستر فعال به ترتیب خطایی در حدود 4/5% و 8/85% داشته و با دقت مطلوب تری نسبت به سایر روابط تجربی موجود قادر به ارائه نتایج می باشند.

مقطع دایره ای، جداره کانال، توزیع تنش برشی جداره، نیروی برشی دیواره، طول بستر فعال