رومینا مجیدی - دانشجوی دکترا جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران
شهره تاج - استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
سعید میرریاحی - دانشیار، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

اهداف: روستاها، حاصل تامل میان عوامل طبیعی و انسانی است. الگوی معماری مسکن روستایی ایران از گذشته تا به امروز تحت تاثیر عوامل طبیعی، اقلیمی بوده است. وجود اقلیم و شرایط جغرافیایی متنوع در کشور باعث گستردگی مسکن روستایی از لحاظ نوع ساخت، نحوه عملکرد، تفاوت در اجزاء و معماری فضاهای آن در مناطق مختلف گردیده است. مشکلات امروزی با توجه به کاهش کیفیت فضایی و فیزیکی سکونتگاه، بی هویتی، تخریب گونه های معماری بومی و آسیب به محیط طبیعی است، که بیشتر در اثر ساخت و سازهای جدید، بی توجهی به معماری بومی هر منطقه رواج یافته است.ابزار و روشها: به منظور دستیابی به یافته ها، از روش برداشتهای میدانی، کتابخانه ای، مصاحبه و جمع آوری اطلاعات صاحبان فن استفاده نموده و از روش تحلیل و توصیفی به اهمیت و جایگاه اقلیم و عوامل طبیعی در روستای تاریخی خاوه پرداخته تا به هدف مورد نظر با تحلیل یافته ها دست یافت.یافته ها: عوامل اقلیمی و طبیعی که خود از عواملی مانند رطوبت، دما، بارش، باد و توپوگرافی .... شامل میشود، بعنوان مجموعه ای مورد بررسی قرار گرفته و یافته های پژوهش به بررسی بافت، پلانها، نحوه اجراء، مصالح و معماری مسکن روستایی خاوه با توجه به شرایط اقلیمی منطقه با روش تحلیلی و توصیفی پرداخته شده است.نتیجهگیری: معماری و دانش بومی منطقه تاثیر بسزایی بر الگوی معماری ایران داشته است. اقلیم منطقه به عنوان عامل تاثیرگذار بر شکلگیری انتخاب فرم و معماری ساختمانهای روستایی بوده است. ویژگیهای مسکن بومی و شرایط ساخت، میتواند چشمانداز مطلوب در استفاده از فناوریهای مناسب در ساخت مسکن روستایی را رقم بزند.

روستا، مسکن، معماری، اقلیم، طبیعی، پایداری.