لیلی علائی - دانشجوی دکترای تخصصی معماری, گروه معماری, واحد پردیس,دانشگاه آزاد اسلامی, پردیس,ایران,
غزال صفدریان - استادیار گروه معماری, واحد پردیس,دانشگاه آزاد اسلامی, پردیس,ایران

نمادها و نشانه ها بخشی جدایی ناپذیر از معماری و شهرنشینی تمدن های بشری در سراسرجهان بوده اند و عقاید و ایدئولوژی های انسانی آنها با فرم ها و مفاهیمی در ساختارهای آنها بیان شده است. نمادگرایی و نشانه پردازی نیز از ویژگیهای برجسته معماری و شهرسازی ایران در دوره معاصر بود. این نمادها و نشانه ها علاوه بر داشتن نقش سازمانی بین مولفه ها و عناصر در هر مجموعه, در ارتباط با جامعه ای پویا در جایگاه های مختلف با تنوع شان, بر پیچیدگی کشف حقیقت افزوده است. آثار بجا مانده در دوره معاصر ایران با نمونه های برتر و مستقل از رویکردهای معماری وابسته به غرب توسط معماران بنام ایرانی می باشد. آثار شهری مانند ایستگاه راه آهن ساری,ساختمان بانک ملی ساری,پل تجن, ساختمان فرمانداری شهر رامسر,اداره شهرداری ساری, خانه رضا شاه در آلاشت شهر سوادکوه و مانند اینها در استان مازندران یکی از نمونه های بینظیر در معماری معاصر ایران از لحاظ استفاده از این نشانه ها و نمادها که شامل تزئینات در نمای داخلی و خارجی می باشد, محسوب می شود.در معماری دوره معاصر ایران استفاده از نشانه ها و نما ها در بناهای موجود به چشم می خورد. مطالعه ابعاد آن می تواند به درک بهتر و شناخت هرچه بیشتر معماری شهر ساری در دوره پهلوی اول منجر شود. روش نوشتن مقاله, روش توصیفی و تحلیلی از نمادها و نشانه ها در معماری دوره معاصر و پژوهش نمونه موردی, با استفاده از اسناد کتابخانه ای و پیمایش میدانی استخراج می شود و نقش و عملکرد آن در زمان حاضر مورد بررسی قرار خواهد گرفت. همچنین مطالعات میدانی به صورت حضور در محل, مشاهده مستقیم, عکاسی از بناهای موجود و گزارش از متخصصین مرمت, به بررسی این علائم در این ساختمانها پرداخته شود. بر این اساس, در این پژوهش سعی بر شناسائی تزئینات این بناها (در نمای خارجی) در دوره پهلوی اول می باشد, که شامل معانی و مفاهیم خاصی در معماری است. بنابراین, در این مقاله به بررسی نمای خارجی چند نمونه از این ساختمانهای شهری و تغییر ساختار آنها در طول زمان در دوره پهلوی اول پرداخته شده است.

نشانه,نماد,نشانه شناسی معماری, معماری معاصر, معماری و شهرسازی, معماری دوره پهلوی اول.