مطالعه روانشناختی شخصیت راوی در رمان بوف کور صادق هدایت با رویکرد آلفرد آدلر

فضای سورئال رمان بوف کور اثر نویسنده نامدار ایرانی"صادق هدایت"، به دلیل جذابیت و ارزش هنری متن اثر، پژوهشگران بسیاری را بر آن داشته است تا برای درک بیشتر مضامین و شخصیتهای داستانی بوف کور به ویژه شخصیت راوی داستان، از زوایای مختلف این رمان سراسر رمزآلود را مورد بررسی قرار دهند. شخصیت اصلی بوف کور، راوی یا گوینده داستان است که نویسنده اثر در ضمن روایت داستان، ما را با جنبه های متفاوت شخصیت او آشنا ساخته و با بهرهمندی از تکنیکهای داستاننویسی که مختص خود اوست، به تدریج پرده از اسراری بر میدارد که خواننده را با خود و با روند داستان درگیر میکند. این درگیر نمودن ذهن خواننده حتی برای مدت طولانی پس از خوانش اثر و گره زدن افکار و احساساتش با قهرمان داستان و برانگیختن حس شفقت در او باعث ایجاد ارتباط عمیق داستان با ذهن خواننده میشود که به لحاظ روانشناسی قابل توجه است. در این مقاله با استفاده از روش اسنادی و کتابخانهای، شخصیت راوی رمان بوف کور از بعد روانکاوانه با توجه به نظریات فردنگر " آلفرد آدلر"۳، روانشناس اترشی قرن نوزدهم که در کنار فروید ۴و یونگ۵ یکی از سه روان شناس مطرح دوران خود و حال حاضر به شمار می آید مورد نقد و بررسی قرار میگیرد. در راستای مطالعه بیشتر بوف کور و در ضمن آشنایی با نظریات روانکاوانه آدلر پرسشهای زیر مطرح میگردد:-۱ کدام بخش یا شخصیت های داستانی بوفکور با کدامیک از نظریات فردنگر آدلر مطابقت و قرابت بیشتری دارد؟ -۲ چگونه نگاه موشکافانه و تطبیقی این دو موضوع میتواند بر شناخت و درک بهتر اثر ما را یاری نماید؟-۳ مهمترین ویژگیهای راوی داستان کدامند؟-۴ ارتباط بین دو مضمون نظریات آدلر یعنی احساس حقارت و تخیلات و رویاها با شخصیت راوی داستان بوف کور چیست؟هدف از ارائه این مقاله پاسخ به این سوالات و راهی نو برای شناخت ابعاد روانکاوانه اثر و آشنایی بیشتر با افکار و عقاید نویسنده آن است و آنگونه که به نظر می رسد قرابت جالب توجهی بین اثر موردنظر و نظریات فردنگر آدلر، روانشناسی که کمتر از سایر روانشناسان به نظریات جالب او توجه نشان داده شده، وجود دارد. امید است که این پژوهش، در آینده راهگشای تحقیقات و پژوهشهای بیشتر برای دوستداران هنر و ادبیات این مرزوبوم باشد.

Keywords:

صادق هدایت , آلفرد آدلر , بوف کور , راوی , روانشناسی فردنگر