کیانا روشن بخت - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشگاه هنر و معماری کمال الملک نوشهر،
مجید سنایی - دکتری برنامه ریزی شهری ، مدرس گروه معماری و شهرسازی موسسه آموزش عالی کمال الملک نوشهر،

اوتیسم یک بیماری نیست بلکه یک اختلال رشد در عملکرد مغز است.اختلال طیف اوتیسم را بیشتر می توان یک اختلال نورولوژیکی که خودش را در سال های اولیه رشد کودک نمایان می کند معرفی نمود.این اختلال باعث می شود که مغز فرد مبتلا به اوتیسم نتواند در زمینه رفتارهای اجتماعی و مهارت های ارتباطی به درستی عمل کند و مزاحم او برای یادگیری،چگونگی ارتباط و تعامل با دیگران به طور اجتماعی می شود.کودکان و بزرگسالان دارای اختلال طیف اوتیسم در زمینه ارتباط کلامی و غیرکلامی،مهارت های شناختی معمول، رفتارهای اجتماعی، فعالیت های سرگرم کننده و بازی دارای مشکل می باشند. فضاهای درمان و آموزشی مختص این کودکان به صورت تخصصی فقط در معدودی از کشورها نظیر آمریکا و آلمان به کار گرفته می شوند، ولی در ایران به دلیل عدم آشنایی با اوتیسم فقط یکی دو مکان آموزشی غیراستاندارد با تغییر کاربری ساختمانی و تبدیل آن به این مراکز در تهران دایر است که به هیچ وجه جوابگوی کودکان بیمار نیست و شهرستان ها هم فاقد این امکانات هستند. از این رو هدف از این مقاله، مطالعه روی قشری از جامعه است که شاید کمتر مورد توجه قرار گرفته اند و همین طور به دست آوردن ضوابط و استانداردهایی مدون که پاسخگوی نیازهای این کودکان باشد. روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و مطالعات میدانی است و نتیجه حاصل از این پژوهش بیانگر این است که فضاهای آموزشی و توان بخشی برای کودکان اوتیسم باید دارای پتانسیل های لازم بر پایه شناخت ویژگی های روحی، روانی و رشد آنها بوده و از فضاهای متنوعی برخوردار باشد و استفاده از عناصر،رنگ ها و شکل های متنوع و گوناگون در طراحی فضاهای داخلی و خارجی برای به چالش کشیدن ذهن کودک اوتیسم بیش از یک کودک نرمال ضرورت دارد.

کودکان اوتیسم، طراحی فضاهای آموزشی، اصول و ضوابط معماری، روانشناسی محیط، تاثیر فضا