ساناز وطنی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی بیوسیستم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد
محمد حسین عباسپور فرد - استاد، گروه مهندسی بیوسیستم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد
رسول خدابخشیان - استادیار، گروه مهندسی بیوسیستم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.

با توجه به گسترش جمعیت و افزایش تقاضا برای مصرف مواد غذایی با کیفیت، موضوع بررسی خصوصیات مکانیکی مواد غذایی برای عرضه محصولات با کیفیت بالا به بازار حائز اهمیت خواهد بود. در هنگام انجام عملیات کشاورزی مانند کاشت، داشت، برداشت و پس از برداشت محصولات کشاورزی درمعرض آسیب های مکانیکی مختلفی مانند تغییر شکل قرارمی گیرند. در بیشتر موارد در کیفیت ظاهری و طعم و مزه محصولات تاثیر می گذارند و این امر باعث افزایش تلفات و کاهش ارزش اقتصادی محصولات کشاورزی می شود. بنابراین استفاده از تئوری های الاستیسیته برای تعیین میزان تغییر شکل در هنگام اعمال نیرو می تواند در جهت کاهش صدمات وارده به میوه کمک کند. یکی از میوه هایی که در سال های اخیر کشت و تولید آن در ایران در حال گسترش است، میوه لایم کوات است. در این مطالعه از تئوری های الاستیسیته موجود مانند هوک، بوسینسک و تئوری هرتز برای بررسی خصوصیات بافت داخلی میوه لایم کوات استفاده شده است. از آزمون کششی جهت بررسی پوست میوه و از طرح آزمایشی کاملا تصادفی شامل شش تیمار و پنج تکرار جهت تعیین میزان تغییر شکل این میوه استفاده شده است. بررسی ها نشان داد بین آزمون های انجام شده برای تعیین میزان تغییر شکلمحصول در سطح ۵ % اختلاف معنی داری وجود دارد. با توجه به اینکه مدول الاستیسیته در تعیین رفتار محصول تحت شرایط مختلف از اهمیت بالایی برخوردار می باشد، در بین تئوری های فشاری بیشترین تغییر شکل مربوط به استفاده از تئوری هرتز در شرایط قرار دادن محصول کامل بین دو صفحه موازی با مقدار میانگین ۱۶/۲۸۸۰ میلی متر بود. کمترین میزان تغییر شکل مربوط به استفاده از قانون هوک با مقدار میانگین ۱۰/۸۸۰۰ میلی متر بوده است. مقدار میانگین تغییر شکل پوست لایم کوات نیز ۷/۱۲۰۰ میلی متر گزارش می شود

تئوری های الاستیسیته، تغییر شکل، لایم کوات، آزمون فشاری، آزمون کشش