مصطفی سعادت - بخش زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

با توجه به افزایش شمار مقالات منتشر شده توسط پژوهشگران ایرانی در مجلات بین المللی در دو دهه اخیر، بررسی فراوانیمقالات سلب اعتبار شده نیز حایز اهمیت می باشد. در پژوهش حاضر به مقایسه فراوانی اینگونه مقالات بین ایران و سایر کشورهابه ویژه با کشورهای همسایه پرداخته شده است. مقالات سلب اعتبار شده و کل مقالات منتشر شده در بازه زمانی ۲۰۰۹-۲۰۱۸ بهترتیب از پایگاه های «Retraction Watch Database» و «Scimago Journal & Country Rank» به دست آمد. کشورهای چین، آمریکا، روسیه، هند و ایران به ترتیب با ۱۲۵۴۰، ۲۶۸۸، ۱۱۶۰ و ۸۷۸ مقاله سلب اعتبار شده، از نظر تعداد رتبه هاییک تا پنج را به خود اختصاص دادهاند. به منظور خنثی کردن شمار مقالات منتشر شده از هر کشور، شمار مقالات سلب اعتبار شده به ازای انتشار ۱۰۰۰ مقاله، محاسبه شد. کشورهای روسیه، چین، قزاقستان، ایران و نپال به ترتیب با ۳/۱۲، ۲/۷۵، ۲/۴۳، ۱/۹۸ و ۱/۷۲مقاله سلب اعتبار شده به ازای ۱۰۰۰ مقاله، در رتبههای یک تا پنج قرار گرفتهاند. ایران در مقایسه با کشورهای همسایه دارایبیشترین مقدار مقاله سلب اعتبار شده در ۱۰۰۰ مقاله است. پس از ایران، کشورهای عراق (۱/۳۸)، پاکستان (۱/۲۹)، جمهوری آذربایجان (۱/۲۳)، عربستان سعودی (۱/۲۱) و عمان (۱/۰۴) دارای بیشترین مقاله سلب اعتبار شده در ۱۰۰۰ مقاله هستند. شاخص مورد مطالعه برای ترکیه برابر با ۰/۵۱ است که نشان دهنده موضعیت به مراتب مطلوبتر این کشور در مقایسه با ایران است. در این مقاله به شماری از عوامل که می توانند با پدیده نامیمون تخلف پژوهشی مرتبط باشد مورد بحث قرار گرفته است.

ایران، سلب اعتبار، مجلات، مقالات، سوء رفتار پژوهشی