فرین نایب زاده - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
عقیل مددی - دانشیار ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
قاسم عزیزی - دانشیار اقلیم شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

فعالیت های تکتونیکی و زمین ساختی، همواره نقش مهمی در تغییرات ژئومورفولوژیکی داشته اند و شناسایی ماهیت و چگونگی حرکات زمین ساخت جدید، در درک و تفسیر زمین ریخت ها بسیار مورد توجه است. در این پژوهش، حرکات زمین ساختی در حوضه دشت اشتهارد و قزوین که در غرب و جنوب غرب تهران و در دامنه­های جنوبی البرز قرار دارد، با استفاده از تکنیک تداخل­نگار راداری انجام شده و شواهد این تغییرات با استفاده از نقشه ژئومورفولوژی حوضه، مورد بررسی قرار گرفته است. این تکنیک، با استفاده از تصاویر سنتینل ۱ که در محدوده باند C راداری، با طول موج متوسط ۶/۵ گیگاهرتز قرار دارد، انجام گرفته است؛ همچنین، نقشه ژئومورفولوژی منطقه با استفاده از تصاویر گوگل ارث، مدل رقومی ارتفاع، مدل هیل شید، نقشه زمین شناسی، بازدید میدانی و نمونه برداری از عوارض، در نرم افزار آرک مپ ترسیم شد. تصاویر راداری سنتینل ۱ از سایت ماهواره اروپا گرفته شده و در نرم افزار اسنپ اقدام به پایش تغییرات شده است. بر این اساس، با توجه به نتایج تداخل­نگار راداری، از تاریخ ۳/۱۰/۲۰۱۵ تا ۲/۱۰/۲۰۱۷ کل حوضه مورد مطالعه با بالاآمدگی ناشی از تکتونیک روبه رو بوده است؛ اما میزان بالاآمدگی تکتونیکی در قسمت های غربی و شمال غربی حوضه دشت قزوین و اشتهارد بیشتر از قسمت های شرقی و جنوبی است. بررسی شواهد ژئومورفولوژیکی از قبیل مخروط افکنه های متوالی، بدلندها، انحراف مخروط افکنه ها و بقایای پادگانه­های دریاچه­ای نیز کاملا با نتایج به دست آمده از تداخل­نگار راداری هماهنگی نشان می دهد و از سرعت برخاستگی تکتونیکی زیاد در شمال غرب حوضه، یعنی اطراف شهرهای قزوین و تاکستان در مقایسه با جنوب و جنوب شرق حکایت دارد.  

تداخل­ نگار راداری, سنتینل یک, نقشه ژئومورفولوژی, دشت اشتهارد