بررسی وضعیت بیابان زایی با استفاده از مدل ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابان زایی (مطالعه موردی: دشت گندمبان، قصر شیرین)
Publish Year: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 269
This Paper With 14 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GERAZ-7-1_002
تاریخ نمایه سازی: 12 اسفند 1400
Abstract:
در حال حاضر بیابان زایی به عنوان یک معضل، گریبان بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران را گرفته است. این مشکل، نه تنها در نواحی خشک و نیمه خشک، بلکه در بخش هایی از مناطق نیمه مرطوب نیز دیده می شود. بیابان زایی مشتمل بر فرآیندهایی است که هم زاییده عوامل طبیعی و هم نتیجه فعالیت های غیراصولی انسانی است؛ بنابراین، شناخت معیارها و شاخص های ارائه یک مدل برای نشان دادن شدت بیابان زایی و تعیین عوامل موثر برای جلوگیری از بیابان زایی، ضروری است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی پتانسیل بیابان زایی در دشت گندمبان شهرستان قصر شیرین با استفاده از مدل ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابان زایی است. با توجه به شرایط منطقه، از سه معیار اقلیم، آب، زمین شناسی و ژئومورفولوژی و ۱۱ شاخص برای تهیه نقشه پتانسیل بیابان زایی استفاده شد. در مرحله بعد، شاخص های هر معیار در هر واحد کاری مورد ارزیابی و وزن دهی قرار گرفت. با بررسی میانگین هندسی شاخص ها و بهره گیری از فن جی. آی. اس، نقشه های مربوط به وضعیت هر معیار تهیه و در انتها از میانگین هندسی معیارها، نقشه نهایی پتانسیل بیابانزایی منطقه تهیه گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که منطقه مورد مطالعه از لحاظ شدت بیابان زایی در سه کلاس ناچیز (۳۸/۵%)، متوسط (۵۳/۷۲%) و شدید (۰۸/۲۲%) قرار می گیرد. ارزیابی ارزش عددی معیارهای مورد بررسی نشان می دهد که موثرترین شاخص های بیابان زایی منطقه به ترتیب اهمیت، افت آب های زیرزمینی، حساسیت سازند زمین شناسی و هدایت الکتریکی هستند و در مقابل، نسبت جذب سدیم و کلر خاک کمترین اثر را داشتند. متوسط وزنی پتانسیل بیابان زایی در کل منطقه مورد بررسی ۵۳/۷۲% بود که در کلاس بیابان زایی متوسط قرار می گیرد.
Keywords:
شاخص های بیابان زایی , معیارهای بیابان زایی , مدل ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابان زایی , دشت گندمبان , ایران
Authors
کامران حقگو
کارشناس ارشد بیابان زدایی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
نورالدین رستمی
استادیار مرتع و آبخیزداری، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
مسیب حشمتی
استادیار مرتع و آبخیزداری، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، کرمانشاه، ایران
مرزبان فرامرزی
استادیار مرتع و آبخیزداری، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :