سیده مژگان موسوی - کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلام ی واحد ایلام، ایران

تاخیر یکی از مهم ترین وقایع رایج در پروژه ها است. این مشکل در اکثر پروژه ها از پروژه های ساده ساختمانی تا پیچیده ترین آنها نظیر پروژه های پتروشیمی، سدسازی و تونل سازی و… رخ می دهد. به همین دلیل امروزه اکثر کشورهای پیشرفته و در حال توسعه با علم به محدود بودن منابع در اختیار و بازار رقابتی شدید جهت استفاده بیشتر از منابع و کسب سود بیشتر به دنبال ریشه یابی علل تاخیر در پروژه های گذشته می باشند تا با ارائه راهکارهایی از میزان تاخیرات در پروژه های آتی بکاهند و یا با شناخت مقصران تاخیرات پروژه، نسبت به دریافت خسارت اقدام کنند. شناسایی تاخیرات برای هر کدام از نهادهای درگیر دارای منافعی است. جبران خسارت در صورت تاخیر، اساس مسئولیت پیمانکار است. این مسئولیت ناشی از نقض قرارداد پیمانکاری میباشد که برای تحقق آن ارکان مسئولیت قراردادی بایستی تحقق یابد و به اثبات برسند. این نقض و تاخیر تعهد آثاری را در پی خواهد داشت و برای طرفین حقوق و تکالیفی ایجاد میشود که اولین حقی که برای متعهدله ایجاد میگردد بر اساس ماده ۲۲۶ قانون مدنی جبران خسارت میباشد. همچنین، به دلیل پیچیدگی این قراردادها و انواع مختلف زیانهای ناشی از تاخیر و حدود این خسارات که اغلب محل اختالف طرفین و مورد ابهام دادگاهها و داوران است طرفین ترجیح میدهند از قبل خسارات ناشی از تاخیر را با توافق تعیین کنند )شرط وجه التزام( به نحوی که کمتر قراردادی در این زمینه میتوان یافت که حاوی شرط وجه التزام نباشد. جایی که قرارداد فاقد چنین شرطی باشد بایستی مطابق قواعد کلی مسئولیت قراردادی به اختلاف رسیدگی شود.

خسارت، تاخیر، تعهد، قرارداد، شفاهی، پیمانکاری