محمدعلی فیروزی - گروه جغرافیای انسانی، مدیریت و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهیدچمران، اهواز، ایران
مصطفی محمدی ده چشمه - گروه جغرافیای انسانی، مدیریت و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهیدچمران، اهواز، ایران
فتح الله شمسایی زفرقندی - گروه پدافند غیر عامل، دانشگاه جامع امام حسین، تهران، ایران
جعفر سعیدی - گروه جغرافیای انسانی، مدیریت و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهیدچمران، اهواز، ایران

شهرهای مرزی به علت موقعیت خاص و حاشیه ای در معرض انواع فشارها و شوک های موجود و آتی وابسته به چالش های اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، امنیتی و سیاسی قرار دارند. یکی از راهبردهای مهم در سطح جهانی در پاسخ گویی به این چالش ها، راهبرد افزایش تاب آوری جوامع است. رویکرد تاب آوری با بهبود سطح سازگاری و در نتیجه کاهش سطح آسیب پذیری در شهرهای مرزی تهدیدات ناشی از مخاطرات طبیعی و بحران های انسانی را کاهش داده و مدیریت پایدار این نواحی را بهبود می بخشد. در این پژوهش پیشران های موثر بر تاب آوری شهر مرزی آبادان شناسایی و تحلیل شده است. برای شناسایی پیشران های تاثیرگذار در این پژوهش، در گام اول؛ بر اساس مطالعات موجود، مرور متون (کتب، مقالات، اسناد، طرح ها)، فهرستی از پیشران های موثر در تاب آوری شهری استخراج گردید. در گام دوم؛ به منظور درک نیروهای خارجی (پیشران های کلیدی) با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه باز (تکنیک دلفی محقق ساخته) از خبرگان دانشگاهی و مدیران شهری خواسته شد تا «پیشران های کلیدی در تاب آوری شهرهای مرزی آبادان را در پنج بخش مطالعاتی شامل بخش های (اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، نهادی – سازمانی و کالبدی-زیرساختی) معرفی نمایند. پس از احصاء پیشران های کلیدی تاب آوری، از روش تحلیل اثرات متقابل(ساختاری) و نرم افزار میک مک برای بررسی میزان، چگونگی تاثیرگذاری و شناسایی موثرترین پیشران ها در تاب آوری شهر آبادان استفاده گردید.

شهرهای مرزی, تاب آوری شهری, مخاطرات, تحلیل اثرات متقابل, شهر آبادان