امیرحسین زنجانبر - کارشناسی ارشد، ادبیات کودک و نوجوان، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

فروید اسطوره­ها را نیز همچون رویاها وجه نمادین­شده آرزوهای جنسی سرکوب­شده و نتیجه اضطراب اختگی می­داند و در همین راستا، خوانشی روان­اسطوره­شناختی از کهن­الگوی «سر مدوسا» ارائه می­دهد. او آثار هنری مختلف را بر اساس نظریه اضطراب اختگی واکاوی می­کند و معتقد است: داستان روان­شناختی، همچون سایکوبیوگرافی (شرح ­حال بیمار روان­رنجور)، قابل خوانش روانکاوانه است. از آنجا که داستان کوتاه «بچه مردم و درخت»، در تعریف داستان روان­شناختی صدق می­کند؛ لذا خوانش روانکاوانه درون­مایه این داستان با خوانش روانکاوانه اسطوره مدوسا، مقایسه شده ­است. هدف از مقایسه مذکور نشان دادن آن است که هم اسطوره­ها و هم داستان­های کودک و نوجوان معاصر، چیزی جز فرافکنی روان­اسطوره­های درونی انسان نیستند. مقاله حاضر در پی پاسخ­گویی به چگونگی بازنمایی اضطراب اختگی در داستان مذکور و اسطوره مدوسا است. در همین راستا، پژوهش پیش­رو با روش تحلیلی­ توصیفی نخست داستان مذکور را رمزگشایی، سپس با بازتفسیری فرویدی، درون­مایه آن داستان را با ویژگی­های روان­اسطوره­ای مدوسا مقایسه می­کند. نتیجه پژوهش نشان می­دهد که تصویر دوره روانی جنسی فالیک (به ­عنوان یکی از چهار پندار خیالی نخستین) در طول تاریخ، از اسطوره­های برساخته انسان­های بدوی تا داستان­های معاصر کودک و نوجوان، همواره بازنمودی مستمر داشته­ است.

داستان نوجوان, روان اسطوره شناسی, مدوسا, فروید, عقده اودیپ