علیرضا سلیمی آوانسر - متخصص علم تمرین از آلمان، استادیار دانشگاه شهید بهشتی (نویسنده مسئول) E-mail:alireza_sa_۲۸@yahoo.com
محمود افشار دوست - دانشجوی دکترای تربیت بدنی
سعید نظری - کارشناس ارشد تربیت بدنی

شناخت ویژگی­های فیزیولوژیکی و جسمانی در هر رشته ورزشی از عوامل تعیین کننده و موثر در اجرای ورزشکاران است. ارزیابی این ویژگی­ها، سال­هاست که در برنامه مربیان و ارزیابی تیم های ورزشی قرار گرفته است. این پژوهش بر آن است که تاثیر تمرین و رقابت را بر عوامل جسمانی و فیزیولوژیکی بازیکنان نخبه والیبال بسنجد. آزمودنی­های این تحقیق، ۱۵ بازیکن مرد نخبه والیبال (سن۵/۶±۸/۲۵، قد۲/۸±۱۹۱ سانتیمتر، و وزن۲/۸±۲/۸۸ کیلوگرم) بودند که در لیگ برتر سال ۹۰-۹۱ حضور داشتند بود. آزمودنی ها در سه مرحله شامل پیش از شروع تمرینات آماده سازی، بعد از ۸ هفته تمرینات آماده سازی(شامل تمرینات استقامتی و قدرتی همراه با تمرینات مهارتی والیبال) و در پایان نیم فصل (۸ هفته تمرینات حفظ آمادگی و انجام ۱۴ مسابقه)، پیرامون عوامل توان بی­هوازی، قدرت خمش انگشتان، عضلات ناحیه کمربند شانه­ای، پشتی و پا، چابکی، سرعت، پرش عمودی یکدست، پرش عمودی دودست، پرش طول، انعطاف­پذیری و استقامت میان تنه مورد سنجش قرار گرفتند. یافته­های این پژوهش نشان داد که بین قدرت خمش انگشتان دست چپ و دست راست، عضلات دورکننده، عضلات نزدیک کننده کتف و دراز و نشست بازیکنان والیبال در پایان مرحله آماده­سازی و نیم فصل تفاوت معنی داری وجود ندارد.(۰۵/۰P)که این عوامل در پایان نیم فصل تفاوت معنی داری را نشان ندادند(۰۵/۰P) نتیجه آن که افزایش عوامل آمادگی جسمانی و تاثیر آنها در بهبود عملکرد ورزشکاران، نشان دهنده اهمیت این عوامل و کنترل آن­ها در مراحل آماده سازی و رقابت است.

تمرین, آماده سازی, عوامل جسمانی و والیبال