تعیین نفوذپذیری مناطق استحصال آب باران با استفاده از شبیه ساز صحرایی

نفوذپذیری خاک یکی از مشخصات مهم در طراحی سامانه های سطوح آبگیر بوده و نقش اساسی در تعیین مساحت موردنیاز برای استحصال باران و آب موردنیاز گیاه دارد. میزان نفوذپذیری مناطق تحقیق برای ایجاد سطوح استحصال آب باران با استفاده از شبیه­ ساز باران صحرایی کامفورست تعیین شد. پس از انتخاب محل مناسب، سطح خاک به حالت اشباع درآمد و حدود یک روز بعد، آزمایش­ ها انجام شد. آزمایش­ های شبیه­ سازی در عرصه­ های دیم کاری دو منطقه­ ی شهر پیشکمر استان گلستان و مزرعه­ای در مجاورت ایستگاه تحقیقات سرارود در استان کرمانشاه، درشیب ثابت ۱۲ درصد و شدت­ های ۳۳، ۶۴ و ۱۱۰ میلی­متر بر ساعت به مدت ۱۵ دقیقه و در چهار تکرار انجام شد. پس از پایان هر آزمایش، حجم کل رواناب جمع ­آوری و میزان نفوذ از اختلاف ارتفاع رواناب و باران محاسبه شد. نتایج این پژوهش نشان داد با افزایش شدت باران از ۶۴ به ۱۱۰ میلی­متر بر ساعت، حجم رواناب در دو منطقه­ ی پیشکمر و سرارود به ترتیب ۱/۶ و ۷/۱۳ برابر افزایش یافته است. میزان نفوذپذیری در مقایسه با میزان باران در منطقه­ ی پیشکمر نشان داد با افزایش شدت باران از ۶۴ به ۱۱۰ میلی­متر بر ساعت، ۶/۱۶ درصد و در منطقه­ ی سرارود میزان نفوذ ۳/۲۵ درصد بیشتر شده است. مقایسه­ ی میزان نفوذ دو خاک نیز نشان می ­دهد که میزان نفوذ در منطقه­ ی سرارود بیشتر از خاک منطقه ­ی پیشکمر است. درنتیجه اطلاع از نفوذپذیری خاک­ ها، می­توان سطوح آبگیری طراحی کرد که سطحی متناسب برحسب نیاز گیاه به آب داشته باشد.

Keywords:

Pishkamr , Dryland , Sararood , Rainwater harvesting , Field rain simulator , Infiltration , پیشکمر , دیم زار , سرارود , سطوح آبگیر کوچک , شبیه ساز صحرایی , نفوذ