زینب روحانیان فرد جهرمی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان
محمد جواد روستا - عضو هیات علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی کشور
علی اصغر پهلوان پور فرد جهرمی - عضو هیات علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی کشور

خشکی و شوری از تنش های اصلی و شایع در جهان کنونی است که سبب کاهش عملکرد تولیدات کشاورزی در نواحی وسیعی از سطح زمین می شوند. اثرات تنش خشکی و شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم داراب 2، در سال زراعی 88-89 در گلخانه ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان جهرم مورد ارزیابی قرار گرفت. این بررسی در قالب یک آزمایش % FC) فاکتوریل بصورت طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار اجرا شد. فاکتور اول میزان تخلیه ی رطوبت خاک در سه سطح 50% ) و فاکتور دوم تنش شوری در سه سطح (شاهد بدون شوری، شوری آب آبیاری با 5 و 10 دسی FC ،75% FC ،100 زیمینس بر متر )بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که اثر تیمارهای مختلف آبیاری بر روی تعداد سنبله در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد بیولوژیکی گیاه معنی دار نبود درحالیکه بر تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه و شاخص برداشت تأثیر داشته است. همچنین نتایج آزمایش نشان داد اثر سطوح مختلف تنش شوری بر تعداد سنبله در بوته، تعداد دانه در سنبله، و شاخص برداشت معنی دار و بر وزن هزار دانه و عملکرد بیولوژیکی گیاه معنی دار نبود . از نظر میزان تحمل به شوری آب آبیاری در سطح شوری 10 دسی زیمنس بر متر باعث کاهش 48 درصدی عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد گردیده و از نظر کاهش 54 درصدی در عملکرد دانه مشاهده شده است و این بیان می کند که سهم اثر ساده FC تیمار رطوبت در 50 درصد ی تنش خشکی در کاهش عملکرد گندم رقم داراب 2 از سهم اثر ساده ی تنش شوری بیشتر بود. اثرات متقابل رطوبت و شوری آب آبیاری بر کل صفات اندازه گیری شده معنی دار بود . اثرات متقابل باعث کاهش 65 درصدی عملکرد دانه نسبت به تیمار شاه دشد. همچنین وجود دو عامل خشکی و شوری در محیط به دلیل کاهش بیشتر پتانسیل آب خاک نسبت به شرایط وجود هر کدام به صورت مجزا باعث می شود تا گیاه بیشتر تحت تأثیر قرار بگیرد اما اثر آن ها در کاهش عملکرد یکسان نخواهد بود.

رطوبت، شوری آب آبیاری، عملکرد دانه، رقم داراب