اثر تنش کم آبیاری و تراکم گیاه بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان، اسمولیت های سازگار، محتوی نسبی آب و عملکرد ذرت بچه (رقم پشن)

به منظور مطالعه اثر تنش کم آبیاری و تراکم گیاه بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان، اسمولیت های سازگار، محتوی نسبی آب و عملکرد ذرت بچه (رقم پشن) آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با آرایش اسپلیت پلات در مزرعه آموزشی- پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد با مختصات جغرافیایی (طول جغرافیایی "۵، ’۸، °۵۹ و عرض جغرافیایی "۱۶، ’۳۴، °۳۶) در سال زراعی ۹۸-۱۳۹۷ انجام شد. کم آبیاری در سه سطح (۰ (عدم کم آبیاری) و کم آبیاری ۲۰ و ۴۰ درصد کمتر از نیاز آبیاری گیاه) به عنوان عامل اصلی و سه تراکم گیاه (۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ هزار گیاه در هکتار) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر کم آبیاری بر تمام متغیرها، اثر تراکم گیاه بر محتوی نسبی آب، عملکرد بلال با پوشش، عملکرد بلال بدون پوشش و عملکرد بلال بدون پوشش استاندارد و اثر متقابل بر تمام متغیرها (جز محتوی نسبی آب و فعالیت سوپر اکسید دیسموتاز) معنی دار بود. نتایج نشان داد با افزایش کم آبیاری (افزایش تنش) و افزایش تراکم گیاه محتوی نسبی آب کاهش یافت. همچنین افزایش کم آبیاری موجب افزایش فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز شد. مقایسه میانگین صفات تحت تاثیر اثر متقابل دو عامل نشان داد که با افزایش کم آبیاری و تراکم گیاه محتوی پرولین، کربوهیدارت های محلول و فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز به دلیل افزایش تنش خشکی و رقابت درون گونه ای افزایش یافت. کم آبیاری موجب کاهش عملکرد بلال با پوشش، بدون پوشش و بدون پوشش استاندارد شد. اما در همه سطوح کم آبیاری با افزایش تراکم گیاه، عملکرد بلال افزایش یافت. به طور کلی نتایج حاصل نشان داد تنش خشکی سبب افزایش محتوی اسمولیت های سازگار و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان در رقم مورد آزمایش شد اما این افزایش جهت کاهش اثرات تنش بر عملکرد کافی نبود.

Keywords:

پرولین , سوپراکسید دیسموتاز , عملکرد بلال , کاتالاز