واکنش گیاه جو دیم به مقدار شوری آب در آبیاری تکمیلی بهاره

انجام آبیاری تکمیلی در زراعت دیم، باعث افزایش عملکرد محصول و استفاده بهتر از منابع آبی می شود. در این پژوهش، اثر استفاده از آب های نامتعارف شور در آبیاری تکمیلی جو دیم بررسی شد. یک تیمار کشت دیم (D) و چهار سطح شوری آب با هدایت الکتریکی برابر با (S۰)۵/۰، (S۱)۷/۶، (S۲)۷/۸ و (S۳)۱۲دسی زیمنس بر متر در نظر گرفته شد. در زمان پر شدن دانه های جو، یک نوبت آبیاری بهاره براساس کمبود رطوبت خاک انجام شد. مقادیر عملکرد محصول در تیمارهای کشت دیم، S۰، S۱، S۲ و S۳ به ترتیب برابر با ۸/۴۰۰۵، ۰۸/۶۴۴۹، ۳۲/۴۹۱۸، ۰۸/۴۲۶۰ و ۷۲/۳۰۶۳ کیلوگرم بر هکتار (عملکرد زیست توده)، ۱۸/۱۹۷۳، ۱۶/۳۱۷۴، ۴۸/۲۴۳۸، ۲۱۱۲ و ۳۲/۱۶۵۱ کیلوگرم بر هکتار (عملکرد کاه) و ۶۲/۲۰۳۲، ۹۲/۳۲۷۴، ۸۴/۲۴۷۹، ۰۸/۲۱۴۸ و ۴/۱۴۱۲ کیلوگرم بر هکتار (عملکرد دانه) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد به ازای هر یک دسی زیمنس بر متر افزایش شوری آب در آبیاری تکمیلی، عملکرد نسبی (نسبت به دیم) زیست توده، کاه و دانه جو به ترتیب ۲/۷، ۷/۶ و ۷/۷ درصد کاهش یافت. از این رو اعمال آبیاری تکمیلی جو تا سطح شوری S۲، نسبت به شرایط کشت دیم قابل توصیه بود. هم چنین مقدار بهره وری آب در تیمارهای کشت دیم، S۰، S۱، S۲ و S۳ به ترتیب برابر با ۹۴۱/۱، ۶۱۸/۲، ۲، ۷۳/۱ و ۲۴۳/۱ کیلوگرم بر متر مکعب محاسبه شد. به طور معمول بهره وری آب در زراعت دیم، بیش تر از کشت آبی محصول است. اما نتایج این پژوهش نشان داد که در انجام آبیاری تکمیلی جو تا سطح شوری S۱، مقدار بهره وری آب حتی بیش تر از شرایط کشت دیم خواهد بود. بنابراین علاوه بر آب باکیفیت، استفاده از آب شور (در سطح تحمل گیاه) برای آبیاری تکمیلی جو، باعث افزایش عملکرد، امنیت غذایی و مدیریت بهینه منابع آبی می شود.

Keywords:

آب نامتعارف , بهره وری آب , عملکرد