محمد نکویی مهر - Agricultural research, education and extension organisation
محمد روغنی - Agricultural research, education and extension organisation

چکیده این تحقیق به منظور امکان سنجی استقرار درختان مثمر و افزایش تولیدات باغی دیم در اراضی شیب دار، از طریق به کارگیری سامانه های سطوح آبگیر باران به مدت ۵ سال در استان چهارمحال و بختیاری به اجرا در آمده است. عرصه تحقیق دارای متوسط بارندگی سالانه ۳۰۰ میلی متر، خاک با بافت متوسط و شیب محدوده ۲۰% می باشد. پنج تیمار سامانه آبگیر باران، شامل جمع آوری پوشش گیاهی سطح سامانه به همراه به کارگیری فیلتر سنگریزه ای، جمع آوری پوشش گیاهی سطح سامانه بدون به کارگیری فیلتر سنگریزه ای، عایق نمودن سطح سامانه با استفاده از فیلتر سنگریزه ای، عایق نمودن سطح سامانه بدون استفاده از فیلتر سنگریزه ای و تیمار شاهد (زمین دست نخورده) به همراه سه رقم بادام (ربیع، مامایی و شاهرود ۲۱) در ۵ تکرار به کار برده شد. در این تحقیق با رفتار سنجی سامانه های سطوح آبگیر، تاثیر آن ها بر رشد و نمو نهال ها از طریق اندازه گیری شاخص های گیاهی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد بین تیمارهای مختلف سطوح آبگیر باران از لحاظ شاخص های مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد تفاوت کاملا معنی دار آماری وجود دارد (۰۱/۰P<). میانگین هر یک از شاخص های گیاهی در تیمار شاهد از بقیه تیمارها کمتر می باشد و در تیمار سامانه عایق با فیلتر سنگریزه ای به حداکثر خود می رسد به طوری که مقادیر قطر یقه، ارتفاع درخت، سطح تاج پوشش و عملکرد میوه در تیمار عایق با فیلتر سنگریزه ای به ترتیب برابر ۵/۴۰ میلی متر، ۱۸۰ سانتی متر، ۴۵/۱ متر مربع و ۷/۱۲۳۳ گرم می باشد به عبارت دیگر عایق نمودن سطح سامانه به همراه استفاده از فیلتر سنگریزه ای، باعث تامین قسمتی از آب مورد نیاز درختان شده و به طور قابل ملاحظه ای رشد و نمو درخت و عملکرد میوه را افزایش داده است. بنابراین استفاده از روش استحصال آب باران از طریق پوشش پلاستیک و سنگریزه برای شرایط کشت باغ دیم در اراضی شیب دار مورد توصیه می باشد.

Keywords: Almond, hillside orchards, microcatchment systems, gravelly filter, Chaharmahal and Bakhtiari Province., واژه های کلیدی: بادام, باغات دامنه ای, سطوح آبگیر باران, فیلتر سنگریزه ای, چهارمحال و بختیاری