جلوه های تمایز در رمان اللص و الکلاب بر اساس الگوی جامعه شناختی پیر بوردیو
عنوان مقاله: جلوه های تمایز در رمان اللص و الکلاب بر اساس الگوی جامعه شناختی پیر بوردیو
شناسه ملی مقاله: JR_JALIT-13-4_006
منتشر شده در در سال 1400
شناسه ملی مقاله: JR_JALIT-13-4_006
منتشر شده در در سال 1400
مشخصات نویسندگان مقاله:
علی صیادانی - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
یزدان حیدرپور مرند - دانش آموخته کارشناسی ارشد مترجمی زبان عربی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
سکینه حیدرپور مرند - دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه تبریز
خلاصه مقاله:
علی صیادانی - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
یزدان حیدرپور مرند - دانش آموخته کارشناسی ارشد مترجمی زبان عربی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
سکینه حیدرپور مرند - دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه تبریز
در نگاه بوردیو جهان اجتماعی بر پایه تمایز استوار است که این تمایز در مفاهیم ساختاری چون فضا، میدان، طبقه و سرمایه و همچنین در سطح مفاهیم کنشی، یعنی عادت واره، عملکردهای درون میدان و ذائقه و سلیقه نمایان است. معمولا متن هایی چون هنر، رمان، ادبیات و حوزه های دیگر فرهنگ عامه سرریزهای جامعه اند که تحلیل و بررسی آ نها می تواند پژوهشگران را به درک و فهم جامعه رهنمون سازد. فهم متن های ادبی با رویکرد بوردیویی، می تواند شیوه های تمایز در هر جامعه ای را نشان دهد. رمان اللص و الکلاب از داستان های نمادگرایانه نجیب محفوظ است که قابلیت بررسی در چارچوب مصادیق مزبور را دارد؛ چراکه نویسنده با درنظرداشتن مفاهیمی همچون دین، فرهنگ، جامعه و طبقه به بررسی اوضاع سیاسی و اجتماعی حاکم در جامعه مصر می پردازد و به ناعدالتیهای حاکم بر آن جامعه خرده می گیرد. روایت داستان به گونه ای شکل یافته که محدودیت ها و شرایط خاص اجتماعی، به مجموعه ای گسترده و پیچیده از الزامات فردی و جمعی وابسته است. پژوهش حاضر به روش نقد جامعه شناسی با تکیه بر نظریه پیر بوردیو است که رمان اللص و الکلاب را از بعد جامعه شناختی و با رویکرد تحلیلی بررسی می کند و درصدد نشان دادن و بررسی جلوه هایی از تمایز در این رمان است که در قالب مفاهیم بوردیویی همچون منشها و عادت وارهها، زمینه ها و میدان ها، عرصه ها و سرمایهها، فضاهای اجتماعی، طبقات اجتماعی و نیز ذائقهها و سلیقهها نمود یافته است. یافته های پژوهش حکایت از این واقعیت دارد که نویسنده در رمان مزبور، با بررسی نقش عاملان کنش در ساختارهای اجتماعی، نوعی تشخص طبقانی و فرهنگی را بر اساس عادت واره ها، سرمایه ها، فضاهای اجتماعی و شخصیت ها در میدان های مختلف برجسته می کند؛ به طوری که شخصیت ها در میدان های مختلف متناسب با عادتواره هایشان که ناشی از سرمایه ها، ذائقه ها و نیز جایگاه و طبقات اجتماعی آنها در فضاهای اجتماعی است، جلوههایی از تمایز را به نمایش میگذارند.
کلمات کلیدی: رمان معاصر, نقد داستان, نقد جامعه شناختی, نجیب محفوظ, رمان اللص و الکلاب
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1412970/