بیتا اشرفی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه
مهدی عرفانیان - دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه
خدیجه جوان - استادیار، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه

بررسی تغییرات اقلیمی به منظور سازگاری با روند گرم شدن کره زمین و نوسانات بارش امری ضروری میباشد. با توجه به اهمیت بالای بارش در مطالعات اقلیم شناسی و هیدرولوژی لازم است این پارامتر در مناطق مختلف برآورد شود تا امکان برنامهریزی وراهکار مناسب برای مدیریت منابع آب در آینده فرآهم آید. هدف از این مطالعه بررسی روند تغییرات اقلیمی فعلی و پیشنگری مدلهای اقلیمی CMIP۵ تحت پروژه CORDEX در ایستگاه تبریز میباشد . در این مطالعه جهت پیشنگری بار ش منطقه مذکور، دقت ۲ مدل ) GFDL ( و ) CNRM ( تحت پروژه CORDEX – WAS ( MENA ( مورد ارزیابی قرار گرفت. از روش تصحیح اریب برای رفع خطای دادههای شبیه سازی در دوره تاریخی و آینده و جهت ارزیابی دقت مدلها از شاخص های کمی R ، ۲R ، RMSE ، NRMSE ، MSE ، و N-S بهره گرفته شد. شبیه سازی بار ش ماهانه برای دوره پایه ۲۰ ساله ) ۲۰۰۵ - ۱۹۸۶ ( و دوره آتی ۲۰ ساله ( ۲۰۴۰-۲۰۲۱ ( تحت دو سناریوی RCP۴.۵ و RCP۸.۵ برای ایستگاه منتخب انجام شد. خروجیها نشان داد شبیه سازی مدلها با خطا همراه است و باید قبل از استفاده تصحیح شوند. نتایج نشان داد که مقدار RMSE پس از تصحیح خطا تغییر قابل توجهی داشته و به سمت صفر میل کرده است. و همچنین مقدار N-S که قبل از تصحیح منفی بوده ولی بعد از اعمال تصحیح مثبت شده است. نتایج اختلاف مقادیر ماهانه بارش بین دوره پایه و دوره آینده نشانگر این است که بیشترین اختلافات در بین دو مدل و تحت دو سناریو در ماه آوریل بوده است. میزان بارش ماه آوریل در دوره پایه mm ۸۶۵ / ۴۹ است که با توجه به سناریوی RCP۸.۵ مدل CNRM این عدد به mm ۳۹۷ / ۵۶ رسیده است. به عبارتی دیگر حدود mm ۵۳۲ / ۶ افزایش بارش ماهانه را نشان میدهد. ولی در همین ماه طبق سناریوی RCP۴.۵ مدل GFDL مقدار بارش ماهانه به mm ۷۶۳ / ۵۰ رسیده یعنی به عبارتی افزایش چندانی نداشته و حدود mm ۹ / ۰ تغییر داشته است. از طرفی برای دوره آینده در ماه دسامبر طبق سناریوی RCP۴.۵ مدل GFDL نسبت به دوره پایه افت بارش پیشنگری شده است. به عبارتی این افت به صورت منفی میباشد.

تغییر اقلیم، بارش، ریزمقیاس نمایی دینامیکی، CORDEX ، تبریز