راضیه نشاط - دانشجوی کارشناسی ارشد،گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران
زهرا بیگ محمدی - استادیار،گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران

در سالهای اخیر، مفاهیم جدید مرتبط با پروبیوتیک ها مانند پست بیوتیکها و پاراپروبیوتیک ها برای توصیف میکروارگانیسمهای غیرقابل زنده یا عصاره های عاری از باکتری مورد استفاده قرار گرفته اند که ممکن است با ارائه زیست فعالیتهای اضافی به پروبیوتیک ها، مزایایی را برای میزبان فراهم کنند. با این حال، چندین جنبه مربوط به این پس بیوتیکها و فعالیتهای زیستی پاراپروبیوتیکها ناشناخته باقی میمانند یا به خوبی درک نشده اند. بنابراین، هدف این کار ارائه یک مرور کلی از جنبه های کلی و روندهای نوظهور پست بیوتیکها و پاراپروبیوتیکها، مانند مفهوم سازی اصطلاحات، تولید، توصیف، فعالیتهای زیستی، اثرات ارتقاء سلامت، رویکردهای مهندسی زیستی و کاربردها است. برخی پست بیوتیکها و پاراپروبیوتیک ها دارای فعالیتهای زیستی مانند ضد التهاب، تعدیل کننده ایمنی، ضد تکثیر، آنتی اکسیدان و ضد میکروبی هستند. این فعالیتهای زیستی میتوانند در اثرات ارتقاء سلامت مشاهده شده در آزمایش های بالینی و انسانی دخیل باشند، اما علیرغم شواهد علمی موجود، مکانیسم های عمل و مسیرهای سیگنال دهی درگیر به طور کامل مشخص نشده اند. با این وجود، پاراپروبیوتیکها و پست بیوتیکها دارای پتانسیل ارزشمندی برای توسعه محصولات بیوتکنولوژیکی با ترکیبات کاربردی برای صنایع غذایی هستند.

پروبیوتیک، پاراپروبیوتیک، پست بیوتیک، میکروارگانیسم، صنایع غذایی