مجتبی محمدی - دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، معاونت غذا و دارو، واحد نظارت بر مواد خوراکی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی
الهام الهی باغان - دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، معاونت غذا و دارو، واحد نظارت بر مواد خوراکی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی

اهمیت گیاهان دارویی و طب ایرانی و شناساندن نقش حیاتی آن در پیشبرد اهداف ملی ، منطقه ای و جهانی برای تحقق سلامت و نشاط جوامع ، خود کفایی دارویی ، ایجاد اشتغال، توسعه اقتصادی ، امنیت غذایی و حفظ ذخایر ژنتیکی و حضور فعال در بازارهای جهانی بر کسی پوشیده نیست . مرحله استخراج مواد موثره در تحقیقات فیتوشیمیایی گیاهان دارویی یکی از مراحل مهم به شمار می آید. روشهای کلاسیک استحصال مواد موثره گیاهان دارویی مانند تقطیر با آب یا بخار آب و استخراج با حلال آلی به روش خیساندن یا استفاده از سوکسله معایبی مانند از دست رفتن ترکیبات فرار، تخریب ترکیبات غیراشباع و ناپایدار، راندمان پایین ، زمان استخراج طولانی و باقی ماندن حلال سمی را به دنبال دارد. از عوامل موثر بر این نوع استخراج می توان به دما، فشار، زمان استخراج و متوسط قطر ذرات اشاره کرد که بسیار مورد توجه می باشد. مشخص گردیده که کیفیت اسانس ها به دست آمده با استفاده از روشهای مدرن مناسب ، مصرف حلال، نمونه و زمان و انرژی کمتر، حفظ بیشتر ترکیبات موثره خصوصا ترکیبات حساس به حرارت و عملکرد بالاتر استخراج و شناسایی ترکیبات بیواکتیو مشاهده شد.

آنتی اکسیدان، اسانس ، استخراج، گیاهان دارویی ، ترکیبات موثره