علی قاسم پور دهاقانی - پیام نور
احمد رضا نصر اصفهانی - اصفهان

اگر چه پرورش همه ابعاد وجودی متربیان وظیفه نظامهای تربیتی است، اما ارزیابی برنامههای درسی نشان میدهد که در نظام های آموزشی، صرفا به بعد عقلانی فراگیران توجه می شود و سایر ابعاد وجودی خصوصا بعد روحانی و معنوی مورد غفلت قرار می گیرد. این درحالی است که طبق نظر متخصصان، پرورش جنبه های معنوی در متربی برای یافتن خویشتن خویش، امری فوری و حیاتی است. برنامه درسی معنوی به معنی پرورش جنبههای معنوی انسان از طریق فرایند آموزش فقط مرکب از زمینههای موضوعی نیست، بلکه مبتنی بر زمینههای نمادی، زمانی و جهانی قابل تامل است. این نوع برنامه درسی خواهان نیل به سطوح عالی آگاهی، معنیدار کردن زندگی و درک رابطه با وجود متعالی و تاثیرگذار بر زندگی است. هدف اصلی این مقاله، تبیین بعد معنوی انسان و برنامه درسی معنوی و تعیین استلزامات برای انتخاب رویکرد معنوی در تعلیم و تربیت است؛ لذا تلاش شده ضمن بحث از ماهیت معنویت و عوامل آن از دیدگاه صاحب نظران مختلف و نیز تشریح معنویت و نشانگرهای آن از نظر قران، عناصر الگوی برنامه درسی معنوی به گونهای تبیین شود که با وضعیت و مبانی دین اسلام سازگار باشد.

معنویت, برنامه درسی معنوی, برنامه ریزی درسی و تعلیم و تربیت