مروری بر نقش استیولیت ها به عنوان فرآیندی موثر در هدایت جریان سیال با نگرشی ویژه بر مخازن کربناته

فرآیندهای دیاژنتیکی تعیین کننده ماهیت پتروفیزیکی سنگ خصوصا در مخازن کربناته هستند. فشردگی در قالب عملکرد تراکم و انحلال یکی از فرآیندهای دیاژنتیکی مهمی است که با تاثیرات فیزیک وشیمیایی برروی سنگ های کربناته خصوصیات مخزنی آنها را کنترل می کند. در هنگام رسوب گذاری و پس از آن، قرارگیری و نزدیکی ذرات نسبت به یکدیگر، اولین مرحله تراکم رسوب در قالب فشردگی فیزیکی است و براساس جهت تنش غالب، تغییر فاز مکانیکی به شیمیایی با افزایش عمق سبب انحلال فشاری با گسترش جانبی است. استیلولیت ها محصول همین فشار انحلالی در محل تماس دانه ها هستند که به فرم مضرسی با دامنه ای متفاوت در سنگ های کربناته و حتی غیرکربناته (مانند ماسه سنگ ها، چرت و یا مرمریت) دیده می شوند و بیانگر تنش موضعی در سنگ میزبان هستند. در این پژوهش بطور اجمالی به بررسی اهمیت نقش دوگانه این فرآیند دیاژنتیکی بر کیفیت مخازن کربناته و کلیه روش های لازم برای مطالعه همه جانبه آن، پرداخته شده است. بطورکلی سطوح استیلولیتی می توانند به عنوان معابری باز، نقش موثری در افزایش مقدار تخلخل موثر سنگ مخزن، ایفا کنند و با توجه به دامنه گسترده ای که اغلب دارند، تضمین افزایش نفوذپذیری رخساره ها، حتمی خواهد بود. اما جهت تنش غالب که تعیین کننده نوع استیلولیت هاست و همچنین کلیه عوامل موثر در مرحله دیاژنز دفنی اعم از فشار، دما و سیالات غنی که می توانند با مسدودسازی مجاری حاصل از این فرآیند، مقادیر تخلخل و نفوذپذیری را در قالب ارزیابی کیفیت مخزنی سنگ میزبان کربناته کاهش دهند.

Keywords:

دیاژنز , استیلولیت , جریان سیال , تخلخل , نفوذپذیری , کیفیت مخزنی